________________
શ્રી ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર ]
[૩૩૩ આળસ-વિદનકર્તા છે. પછી અવિનીતના ૧૪ અને વિનીતના ૧૫ લક્ષણ બતાવ્યા છે અને બહુસૂત્રીની ૧૬ ઉપમા. આપી છે.
(૧૨) હરિકેશી સુની - બહુશ્રુત હોય તે હરિકેશી મુનિની જેમ દેવોને પણ પૂજ્ય બને. જાતિ અને કુળથી નહિ પણ તપ અને ગુણથી મહાન થવાય અને વંદનીય બનાય, એ આ અધ્યયનને સાર છે. બ્રહ્મચારી અને અપરિગ્રહી જે છે, તે ભક્ષા મેળવવાનો અધિકારી છે એમ પ્રતિપાદન કર્યું છે. ત્યાગ અને તપનો મહિમાં બતાવ્યા છે.
(૧૩) ચિત્ત-સંભૂત:-તપને મહિમા બતાવીને તપસ્વીએ કદાપિ તપનું નિયાણું (ફી માગવું તે)નહિ કરવું જોઈએ એમ બે સગાભાઈ ચિત્ત અને સંભૂતિ મુનિને દષ્ટાંતે અત્રે કહ્યું છે. તેમના છ ભવનું વર્ણન છે. સંભૂતિ મુનિએ સનતકુમાર ચકવતીની સ્ત્રીરતન જોઈને તેવું સ્ત્રીરત્ન ભેગવવાનું નિયાણ કર્યું તેથી બ્રહ્મદત્ત ચકવતી તો થયા. પણ ભોગો ભેગવીને સાતમી નરકે ગયા, જ્યારે ચિત્ત મુનિએ નિર્દોષ ચારિત્ર પાળ્યું તે અંતે મોક્ષે ગયા.
નિયાણું કરીને જન્મેલા જ ઊચ્ચ પદવી ને અતિ સુખ તે પામે પણ વ્રત પચ્ચકખાણ કદાપિ કરી શકે નહિ, અને કામભોગો અતિ આસકિતથી ભોગવે, જેથી નરકાદિ. દુર્ગતિમાં અંતે જાય.
(૧૪) પુકારિય:-છ મોક્ષગામી છ-ભૂગપુરોહિત, તેની સ્ત્રી, તેમના બે પુત્ર, તથા ઈષકાર રાજા અને કમલાવતી રાણી, એકબીજાના નિમિત્ત કેવી રીતે વૈરાગ્ય પામ્યા, સંયમ અંગીકાર કર્યો અને ઉત્કૃષ્ટ ભાવે સંયમ પાળી, છએ ધર્મા
