________________
શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્ર ]
[ ૩ર૧ બીજા ઉદેશમાં ગામ, નગર આદિમાં ગોચરીના સમયે જ ગોચરી માટે જાય, અને સમય પર પાછા સ્થાનકે આવી જાય, જેથી ગામલોકેની નિંદા ન થાય ને પિતાને નિર્દોષ આહાર પણ મળી રહે, ગૃહસ્થના ઘરે બેસે નહિ કે ઊભા ઊભા કથા ન કરે, સચેત વસ્તુના સ્પર્શવાળા આહારાદિ ન લે, શ્રીમંત કે ગરીબ લોકોના ઘરે સરખા ભાવથી ભીક્ષા માટે જાય, ગોચરીએ જતાં રસ્તામાં ઊભા ઊભા વાત ન કરે, આહારાદિ ન મળે કે નિરસ મળે તો ખેદ કે નિંદા ન કરે. ગોચરી લાવીને ગુરૂને બતાવીને સંવિભાગ કરી વાપરે, સરસ બહાર ગોપવે નહિ કે એકલો ખાઈ જાય નહિ, વગેરે ૫૦ ગાથામાં વિસ્તારથી કહ્યું છે. આચારશુદ્ધિ આહારશુદ્ધિ વિના આવતી જ નથી, તેથી જ આ અધ્યયનમાં સાધુને શું કપે અને શું ન ક૯પે તેનું એટલું બધું વિશદ વર્ણન ભગવાને કર્યું છે કે આખા સૂત્રની ત્રીજા ભાગથી વધુ ગાથા માત્ર આ એક અધ્યયનમાં જ છે. જેનું યથાર્થ પાલન કરવાથી સાધક મેક્ષ સમુખ શીવ્ર થાય છે તે ઢંઢણ મુનિવરના દષ્ટાંતે.
છઠ્ઠા “મહાચાર કથા : અધ્યયનમાં સાધુઓના ૧૮ સ્થાનકરૂપ (૧ થી ૬) પંચમહાવ્રત ને છઠ્ઠી ત્રિભોજન વ્રતનું યથાર્થ પાલન, (૭ થી ૧૨) છકાયના જીની સંપૂર્ણ રક્ષા (૧૩) અકય વસ્તુને ત્યાગ, (૧૪) ગૃહસ્થના વાસણનો ઉપયોગ ન કરવો, (૧૫–૧૬) ગૃહસ્થના પલંગ કે આસન પર ન બેસવું, (૧૭) સ્નાનને ત્યાગ, અને (૧૮) શરીરની શોભાને ત્યાગ – આચારધર્મ કહ્યો છે. તેમાં સૌથી પ્રથમ સ્થાન જીવદયામય અહિંસાધર્મનું નીચે પ્રમાણે ફરમાવ્યું છે :૨૧
