________________
આગમસાર ]
[ ૧૩
છે કે એક જ વ્યક્તિ એક જ જીંદગીમાં આટલું વિશાળ જ્ઞાન ભણી કે ભણાવી શકે જ નહિ, એ સંભવિત જ નથી. માટે આ વ્યક્તિને સજ્ઞ અર્થાત્ સંપૂર્ણ જ્ઞાની માનીએ તા જ આનું સમાધાન થાય. આ લેાજીક--ત શાસ્ત્ર વડે તીર્થંકર ભગવંતની સન્નતાના પશ્ચિમના વિદ્વાના—સ્વીક ૨: કરવા લાગ્યા છે. છતાં આપણા પૂર્વાચાર્યો નંદીસૂત્ર આદિ શાસ્ત્રોના આધારે કહે છે કે દરેક અંગ સૂત્રમાં પદ્મ વગેરેની જે સખ્યા બતાવી છે. તેમાંના અંશ માત્ર પદે જ અત્યારે ઉપલબ્ધ છે. તેા પછી વીરપ્રભુના સમયનું જિનાગમ, કે શ્રુતજ્ઞાન તે। મહાસાગર જેટલુ. કેટલું બધું વિશાળ અને અગાધ હશે તેની અંતરમાં શ્રદ્ધા કરી તે જ્ઞાન આપણા હૈયામાં પણ અવરાઈને પડેલું છે, તેની રૂડી પ્રકારે આરાધના કરીને તેને આવરણ મુક્ત કરીને પ્રગટાવી શકીએ એવી શક્તિ આપણને પશુ પ્રાપ્ત થાય તેવી ભાવના ભાવીએ. તેના પુરૂષા કરીએ.
આ શ્રુતજ્ઞાનના પર્યાયવાચક શબ્દો શ્રી અનુયાગી દ્વાર ૪માં નીચે પ્રમાણે નવ નામ કહ્યા છેઃ- (૧) સૂત્ર, (ર) ગ્રંથ, (૩) સિદ્ધાંત, (૪) પ્રવચન, (૫) આજ્ઞા, (૬) વચન, (૭)ઉપદેશ, (૮) પ્રજ્ઞાપન (૯) આગમ [(૧૦) આપ્તવચન, (૧૧) ઐતિહ્ય, (૧૨) આમ્નાય, (૧૩) જિનવચન, અને (૧૪) શ્રુત. આ પાંચ નામ પછી અપાયાં છે.]
ઉપરાક્ત દરેક પર્યાયવાચી શબ્દની તેને અનુરૂપ વ્યાખ્યા સાથેની સમજણ પૂર્વાચાર્યા એ આપી છે જે ગુરૂગમથી જાણવી. તેમાંના “આગમ” શબ્દની વ્યુત્પત્તિ આ ગ્રંથનુ' પ્રયોજન લક્ષમાં રાખી હવે આપીશુ.
