________________
પાંચમું ઉપાંગસૂત્ર-જબુદ્વીપ પ્રજ્ઞપ્તિ ] [ ૩૦૧. - જંબુદ્વીપ એક લાખ જનને લબે પહેળે થાળી જેમ ગોળાકારમાં છે. ૩૧૬૨૨૭ એજન, ૩ ગાઉ, ૧૨૮ ધનુષ ને ૧ આંગળ પરિધિ (વ્યાસ)વાળે છે. અગામિની સલીલાવતી વિજય આશ્રી ૧૦૦૦ એજન ઊંડો છે, ને મેરૂપર્વત પણ ૧૦૦૦ જન જમીનમાં ઊડે છે તે આશ્રી, ને ૯૯ હજાર ને થોડા (૪૦) વધુ યોજન ઊચો છે તે મેરૂપર્વતની ઊંચાઈ આશ્રી, ને તેની ઉપર ૪૦ જનની ગુલિકા છે તે આશ્રી દ્રય અપેક્ષાએ શાશ્વત છે. વદિ અપેક્ષાએ અશાશ્વત છે ને પૃથ્વીમય છે, પાણીમય છે, જીવમય છે અને પુદગલમય પણ છે. તેમાં જમ્મુ (જાંબુડા)ના વૃક્ષે ઘણું છે ને જખુસુદન નામના રોના વૃક્ષે છે. તેથી તેને જંબુદ્વિીપ કહ્યો છે. તેનો માલિક અનાધૃત નામે મહાઋદ્ધિવત દેવ છે, એમ પ્રભુ મહાવીરસ્વામીએ મિથિલા નગરીની સાધુ-સાધ્વી, શ્રાવક-શ્રાવિકાની પરિષદમાં પિતાના. શ્રીમુખે ફરમાવ્યું છે.
સર્વાર્થસિદ્ધ વિમાન તથા સાતમી નરકની પાંચે કુબમાં વચમાં આવેલી “પરમાવતુંસક” કુંભી, તે બંનેનું ક્ષેત્રફળ પણ એક લાખ યેાજન લાંબુ પહોળું જબુદ્વીપની. જેમ છે. તેથી એમ સિદ્ધ થયું કે પાંચ અનુત્તર વિમાનમાં જે વચમાં છે તે ઊર્વ (દેવ)લોકનું સર્વાર્થસિદ્ધ વિમાન, તિરછલોકની મધ્યમાં રહેલ જંબુદ્વીપ ને અધોલકની સાતમી નરકની પાંચ કુંભમાં વચમાં રહેલી પરમાવતુંસક કુંભી એકસરખા ક્ષેત્રવાળા છે.
