________________
૩૦૦ ]
[ આગમસાર હેમવત, હિરણ્યવત, હરિવાસ, રમ્યાસ અને મહાવિદેહ ક્ષેત્રાનુ', તેમના પ્રમાણુનું, વર્ષધર, વક્ષસ્કાર, વૈતાઢયાદિ પવ તાનું, માગધ, વરદામ ને પ્રભાસ તીર્થોનું, વિદ્યાધરની શ્રેણિઓનું, ચક્રવતી ના વિજય, રાજધાનીએ, તમિરુગુફા, ખંડપ્રપાત ગુફા ને નદી-મહાનદીઓનું વિસ્તારથી વર્ણન છે.
સાતમા વક્ષસ્કારમાં :–જ્યાતિષી દેવાનું વર્ણન છે. એ ચંદ્ર, એ સૂર્ય, ૫૬ નક્ષત્ર, ૧૭૬ મહાગ્રહી, જ‘બુઢીપમાં પ્રકાશ કરે છે. ચંદ્ર ને સૂના માંડલાની સંખ્યાનું, ગતિનું, દિવસ અને રાત્રિના માનનું, પૃથ્વીથી દૂરપણાનું, સૂના આતાપના ક્ષેત્રનુ’, નક્ષત્રમંડલનું, વૈકિય શક્તિનું, સ્થિતિનુ, તેમના વિમાનને વહન કરનાર દેવાનુ, પાંચ પ્રકારના સંવ
સરે તે નક્ષત્ર, યુગ, પ્રમાણ, લક્ષણ તથા શનૈશ્વરનું, તેના ભેદાનુ વર્ણન છે. પ્રત્યેક સંવત્સર (વ)ના ૧૨ મહિના હાય છે. તેના લૌકિક ને લેાકેાત્તર નામ આપ્યા છે. એક મહિનાના બે પક્ષ (પખવાડીઉ), એક પક્ષના ૧૫ દિવસ, તથા ૧પ રાત્રિ, તથા આ પંદર તિથિયાના નામ, માસ, પક્ષ, કરણ, ચાંગ, નક્ષત્ર, પારસી પ્રમાણ આઢિનુ કથન છે. વિસ્તાર માટે સૂર્ય ને ચ'દ્ર પ્રજ્ઞપ્તિ ને ભગવતીસૂત્ર જોવાનુ કહ્યુ છે.
જબૂદ્રીપમાં જઘન્ય-ઉત્કૃષ્ટ તીથંકર, ચક્રવતી, બળદેવ, વાસુદેવ, તેમના નિધિ, નિધિઓના પરિભાગ, પંચદ્રિયરત્ના, તેના પરિભાગ, એકેન્દ્રિય ૭ રત્ના, જબુદ્વીપના આયામ, વિષ્ઠ'ભ, પરિધિ, ઊંચાઈ, પૂર્ણ પરિમાણુ, શાશ્વત—અશાશ્વત કથનની અપેક્ષાએ જ બુદ્વીપમાં પાંચ એકેન્દ્રિયમાં અનંતવાર ઉપજવું, જંબુદ્રીપના નામનું કારણુ વિ.નું વિસ્તૃત નિરૂપણ છે.
