________________
ચેથું ઉપાંગસૂત્ર-પન્નવણુ સત્ર ] [ ર૯૧ મિથ્યાત્વી ને ત્રણ વિકેન્દ્રિય સમકિતિ અને મિથ્યાત્વી હોય અને બાકીના ૧૬ દંડકના જીનાં સમ્યકત્વ, મિથ્યાત્વ અને મિશ્ર એમ ત્રણે પ્રકાર હોય, પછી દેવેની પરિચારણાનું કથન ને અબદુત્વ છે.
(૩૫) વેદના પદ - ૨૪ દંડકના જી અનેક પ્રકારની વેદના ભગવે છે. તેના છ પ્રકાર કહ્યા છે – (૧) ઠંડી, ગરમી, ને શીતાણ કહેતા ઠંડીગરમી, કે ટાઢતડકે, (૨) દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કાળ અને ભાવથી, (૩) શારીરીક, માનસિક, ને ઉભયથી, (૪) શાતા, અશાતા, અને શાતા અશાતાથી ભેગવે, (૫) સુખ, દુઃખ, અને સુખદુઃખ ભગવે, અને (૬) ઉદીરણીજન્ય (આભુપગમિકી) તે લોચ, તપ, પાદવિહાર આદિ સ્વરછાએ કરીને, સ્વાધીનપણે ભોગવે, અને (૨) ઉદયજન્ય (પકૃમિકી) તે બીમારી આવવાથી કર્મના ઉદયના લીધે ભગવતી પડે તે પરાધીનતાથી ભોગવે, પંચેન્દ્રિય તિર્યંચ અને મનુષ્યમાં આ બંને પ્રકારની વેદના હોય અને બાકીના દેવ નારકાદિ ૨૨ દંડકમાં એક માત્ર ઉદયજન્ય વેદના જ હોય. કારણ કે તે જ સ્વાધીનપણે જપતપાદિ કે વ્રત પચ્ચકખાણ કરી શકતા નથી. (૭) વેદના બે પ્રકારે (૧) નિદા ને (૨) અનિદા, સંજ્ઞી નિદા દે, અને અસંસી અનિદા વેદના વેદે, વળી અમારી સમ્યષ્ટિ નિદા વેદના વેદે છે અર્થાત્ વિવેકપૂર્વક સમભાવે વેદે, અને માયી મિથ્યાદષ્ટિ અનિદા વેદના વેદ અર્થાત્ વિવેકહીન પણે વેદે. સંજ્ઞી પૂવે કરેલા કર્મોનો પશ્ચાતાપ કરે ને તેના લીધે આ વેદના આવી છે તેમ સમજે એટલે વિવેકી, અને અસંસી માયી મિથ્યાષ્ટિ હોવાથી તે પશ્ચાતાપ ન કરે એટલે વિવેકહીન.