________________
આગમસાર ]
[ ૭
શબ્દાર્થ :- અરિહંત અર્થ એટલે કે ત્રિપદ્મિરૂપ વચન ભાખે, (જે સાંભળીને) ગણુધરા કલ્યાણકારી સૂત્રસિદ્ધાંતની ગુથણી અર્થાત્ રચના કરે, ત્યારબાદ તે સૂત્રેા શાસનના હિતાર્થે પ્રવર્તાવે.”—જેના આધાર લઈ અનેક ભવ્ય જીવા મેાક્ષમાર્ગની આરાધના કરે.
(ત્રિપદિ સાંભળવાથી સપૂર્ણ શાસ્ત્રજ્ઞાન કેવી રીતે થાય તે માટે જુએ લેખકનુ` સમ્યગ્દ ́ન ગ્રંથનું સ ંક્ષેપ રુચિ પ્રકરણ.)
પ્રથમ તીર્થંકર ભગવંત ઋષભદેવની સ્તુતિ કરતાં શ્રી માનતુંગાચાર્યે તેમના પરમ પ્રભાવિક ભક્તામર સ્તાત્ર ગાથા–૨૩માં તેથી જ કહ્યું છેઃ
“ામેવ સમ્યગુપલભ્ય જયંતિ મૃત્યુમ્ । નાન્ય: શિવ: શિવપદસ્ય મુનીન્દ્ર પન્થા ારા
શબ્દા :– મુનિવરોના પણ ઇંદ્ર એવા હૈ જિનેશ્વર ! તમને જ સમ્યક્ પ્રકારે મેળવીને અર્થાત્ તમારા મેાક્ષમા ની જ રૂડા પ્રકારે આરાધના કરીને મૃત્યુને જીતી શકાય છે. એટલે કે સંસારચક્રના જન્મ-મરણના ફેરાથી જીવને મુક્તિ મળે છે, શિવપદને અર્થાત્ મેાક્ષને પ્રાપ્ત કરાવનારે આના સિવાય અન્ય કાઈ કલ્યાણકારી માર્ગ નથી.
આ રીતે તીથ કરી માત્ર અરૂપ વચન કહે છે, જે સાંભળીને ગણધરા તેને સૂત્રબદ્ધ કરે છે,જેને ‘સૂત્ર સિદ્ધાંત’ કહેવાય છે, તેથી જૈન સૂત્રેાને તીથ કર પ્રણીત કહ્યા છે. તેના ઉલ્લેખ સૂત્રેામાં ઠેકઠેકાણે “તસ્સ ણ' અયમ પણ્તે” અર્થાત્ આ અમાં પ્રભુએ પ્રરૂપ્યું છે.
