________________
૨૫૨ ]
[ આગમસાર ત્યાર પછી દ્વીપસમુદ્રોના સ્થાન, સંખ્યા, સંસ્થાન આદિનું વર્ણન છે,
પછી જબુદ્વીપના ગળાકારની અને સંસ્થાનની 'ઉપમાઓ, આયામ, વિધ્વંભ, પરિધિ આદિનું, તેની જગતિનું વનખંડનું, વિજયદ્વાર અને વિજયા રાજધાનીનું, તેના પ્રાસાદેનું, સુધર્માસભાનું, ઉત્પાત સભાનું, દ્વારેનું, ઉત્તર કુરનું, યમક પર્વ ને યમક દેવનું, નિલવંત દ્રહનું, કંચનગ પર્વતે અને કંચનગ દેવનું, જંબુવૃક્ષ કે જેના પરથી જ બુદ્વીપનું નામ પડ્યું છે, અને તેમાં ફરતાં ચંદ્ર સૂર્યાદિ પાંચે ચર દેવેનું, વિસ્તારથી વર્ણન છે.
પછી લવણ સમુદ્રનું, સંસ્થાન આદિનું, તેના લવણ ધિપ દેવનું, તેના મરછ-કચ્છ આદિનું વર્ણન છે. - પછી ધાતકી ખંડના, કાલેદધિ સમુદ્રના, ને પુષ્ઠરવર દ્વીપના, સંસ્થાન, વિષ્કભ, પરિધિ આદિના અને તે દરેકના ચંદ્રસૂર્યાદિના વર્ણન છે. અંતમાં સ્વયંભૂરમણ દ્વિીપને સમુદ્રનું, અને સમુદ્રોના મત્સ્યની કુલકેટી, અવગાહના આદિનું વર્ણન છે.
પછી દેવોની દિવ્ય ગતિ, બાહ્ય પુદ્ગલેના ગ્રહણથી જ થતી વિદુર્વાણ, તેમના વૈકિય શરીરને છદ્મસ્થ મનુષ્ય જોઈ શકે નહિ, તેમના સામર્થ્ય વગેરેનું વર્ણન છે, ચંદ્ર સૂર્યાદિ જ્યોતિષી દેના અંતર, વિષ્કભ, પરિધિ, ગતિ, વિંકુર્વણા અને તેમની અગ્રમહિષીઓનું વર્ણન છે, નવ
વેયક અને પાંચ અનુત્તર વિમાનવાસી દેવે બધા અહમે કહેવાય છે, તેમનામાં વિક્રિયા કરવાની શક્તિ હોવા છતાં વિકિયા કરતા નથી. બધા દેવોને સંઘયણ નથી, તેમને
