________________
૨૪૦ ]
[ આગમસાર
આજ્ઞા આપનાર કોઈ ન મળવાથી બધા સંથારો કરી કાળ. પામી. દેવલાક ગયા છે, અને પરપરાએ સિદ્ધ થશે, તે અધિકાર છે.
આ પહેલા અધિકારના સારસયમ લઈ નિમ મત્વભાવે વિચરવુ' અને પ્રાણાંતક દ્ર્ષ્ટ પડે તે પણ પ્રતિજ્ઞાપાલનમાં અડગ રહેવુ. તે જ આત્મહિતકારી છે તેમ માનવુ' તે છે.
(૨)ઔપપાતિક અધિકાર :—આમાં જીવ શુભાશુભ કરણીના શુભાશુભ ફળ-શુભ ફળ તે દેવતિ અને અશુભફળ તે નરકતિ અવશ્ય પામે છે, તેમ પ્રભુએ ગૌતમસ્વામીને કહ્યુ છે. માટે જિનવચનમાં સ ંદેહ ન કરવા, પણ તેમાં શ્રદ્ધા રાખી અશુભ નરકતિ મળે તેવું મન, વચન, કાયાથી ન કરવું, તે સાર છે, કરણીના ફળ ૧૬ પ્રકારે જીવને કેવા મળે છે. તેનું વિસ્તૃત કથન લેખકના “સમ્યગદર્શન” પુસ્તકના વિિિકત્સા મેલ”માં આપેલ છે. તે ટુ કમાં (૧) પરાધીનપણે જીવ દુઃખ વેઠે, દા.ત. અન્ન-જળ ન મળવાથી ભુખતરસ વેઠે, સ્ત્રી ન મળવાથી બ્રહ્મચર્ય મનવગરનું પાળે, વિધવા કે પતિવિચાગે શ્રી વિષય ન સેવે, છાપરૂ' ન હેાય ને ઠંડી–ગરમી, મચ્છરના ડંખ આદિ સહન કરે, કેદી,. અજ્ઞાન તપ કરનારા જેમકે પતની શીલા પરથી પડીને મૃત્યુ પામે, જે સ્ત્રી પાતાના પતિ સિવાય બીજાને ન સેવે, જમવામાં એ થી ૧૧ દ્રવ્ય સુધી વાપરવાની મર્યાદા માંધનારા, જમીન પર સુનારા, માત્ર ફળફળાદિ ખાનારા કે એક જ વસ્ત્ર ધારણ કરનારા, સદા ઉભા રહેનારા, સદા રામ–રામ કે કૃષ્ણ—કૃષ્ણાદિ પેાતાના ઇષ્ટમંત્ર જપનારા, વાયુભક્ષી, સેવાળભક્ષી, ધુણી ધખનારા, તિયંચ પશુ-પક્ષી જાતિસ્મરણ જ્ઞાન