________________
અજ્ઞાતાધમકક્યાંગ’ – અંગસૂત્ર ] [ ૧૮૫ સંદેહ કરે છે, તેને મેક્ષ રૂપી મયુરની પ્રાપ્તિ થતી નથી અને સંસારચક્રમાં ભમ્યા કરે છે, પરંતુ જેને જિનવચનમાં પૂર્ણ શ્રદ્ધા હોય છે, તે શ્રદ્ધાના બળે શ્રેણિક રાજાની જેમ સમ્યગદર્શન પામી મોક્ષરૂપી મયુરને અવશ્ય પામે છે.
જૈનદર્શનમાં શ્રદ્ધાહીનને “મિથ્યાત્વી કે મિથ્યાષ્ટિ” કહ્યું છે, અને શ્રદ્ધાવંતને સમક્તિી કે સમ્યગદષ્ટિ પામેલે કહ્યો છે.
(૪) બે કાચબા (અને બે પાપી શિયાળ):
આ રૂપકને સાર એ છે કે “જેમ એક કાચબાએ શિયાળને જોઈ પિતાની સર્વ ઈદ્રિ અને ચારે પગ ઢાલની અંદર સંતાડી દીધા અને પિતાની જાતને સુરક્ષિત કરી દીધી તે શિયાળ એને મારી શક્યું નહિ અને થાકીને ચાલ્યું ગયું, તે પ્રમાણે જે સાધુ પોતાની પાંચે ઈદ્રિયને સંયમરૂપી ઢાલ નીચે પડી દે છે. અર્થાત્ પાંચે ઈદ્રિાના શબ્દાદિ વિષયેને તજીને જ્ઞાન-દર્શન–ચારિત્રની આરાધનામાં લીન રહે છે, તેને મહારાજા મારી શકતા નથી, પણ થાકીને ભાગી જાય છે અર્થાત્ તેવા સંયમીને હવે રાગ-દ્વેષ સ્પર્શતા પણ નથી, તેથી મેહનીયાદિ કર્મો ખપાવી, સર્વથા રાગદ્વેષ રહિત બની અર્થાત્ વીતરાગ બની મોક્ષ પામે છે પણ જે કાચબે મક્કમ ન રહી પોતાના પગ આદિ અંગઉપાંગોને ઢાલ બહાર કાઢે છે, તેના અંગઉપાંગેને એક એક કરીને શિયાળ ખાઈ જાય છે અને કષ્ટ પામતા કરૂણ મૃત્યુને પામે છે, તેમ જે સાધક જિનાજ્ઞારૂપી ઢાલ નીચે પિતાના સંયમ જીવનને સુરક્ષિત ન રાખતા, જિનવચનમાં
