________________
વિવાહ પ્રજ્ઞપ્તિ ]
[ ૧૬૫ તેના અસ્તિત્વને કહે છે તે આપણે માનવું જોઈએ. આમ સમજાવીને અન્ય તીથીઓને નિરૂત્તર કર્યાનું ને પ્રભુએ તેમની પ્રશંસા કર્યાનું કથન છે. દેવો વિકુવણા કરી હજારો રૂપ ધરી શકે તેનું, દેવાસુર યુદ્ધ કેઈક વખતે થાય પણ ખરૂં તેનું કથન છે અને દેવાની કર્મનિર્જરાનું કથન છે. આઠમામાં સમિતિવંત સાધુના પગ તળે કદાચિત કઈ જીવ કચરાઈ જાય, પણ તેમને સાંપરાયિક ક્રિયા ન લાગે પણ ઈર્યાપથિક કિયા લાગે, કારણકે રાગ–ષ વિનાના જીવને અલ્પકર્મબંધ થાય છે, પાપના દ્વાર જેમણે મહાવ્રત લઈ બંધ કર્યા છે તેવા જૈન મુનિવરો પંડિત છે, તમે તેવા નથી માટે હજી બાળ છે એમ કહી ગૌતમસ્વામીએ અન્ય તીથી એને નિરૂત્તર કર્યાનું અને છદ્મસ્થ પરમાણુ ન દેખે તેનું કથન છે. નવમાંમાં ભવ્ય દ્રવ્ય નારક અર્થાત્ જે જીવ મરીને પછી નરકમાં જવાને છે–તેનું કથન છે; તે તિર્યંચ અને મનુષ્યો છે અને દશમાં ઉદેશામાં લબ્ધિસંપન્ન સાધુ શસ્ત્રથી છેઠાય નહિ, પરમાણુ પુદ્ગલ અતિ સૂક્ષમ હોવાથી વાયુકાયથી સંસ્કૃષ્ટ થાય છે, પણ વાયુકાય મોટો હોવાથી પરમાણુથી વ્યાપ્ત થતો નથી, અને અંતે સૌમિલ બ્રાહ્મણ પ્રભુને પ્રશ્નો પછી સામધાન પામી પ્રભુ પાસે શ્રાવક ધર્મ અંગીકાર કરે છે તેનું વિસ્તૃત કથન છે.
શતક ૧૯ ના ૧૦ ઉદ્દેશ છે – પહેલા બે ઉદ્દેશામાં લેશ્યાનું નિરૂપણ છે, ત્રીજામાં પૃથ્વીકાયાદિ પાંચે સ્થાવરના જીનું ૧૨ દ્વારે-(૧) ચાતુ, (૨) લેયા, (૩) દષ્ટિ, (૪) જ્ઞાન, (૫) યોગ, (૬) ઉપયોગ, (૭) આહાર, (૮) પ્રાણાતિપાત, (૯) ઉત્પાત, (૧૦) સ્થિતિ (૧૧) સમુદ્દઘાત અને(૧૨) ઉદ્દવર્તના–કાશ નિરૂપણ છે, પાંચે સ્થાવરમાં કોણ