________________
વિવાહ પ્રજ્ઞપ્તિ ]
[ ૧૫૫. જવાનું કથન છે. નવમામાં બીજી અપેક્ષાએ દેના પાંચ ભેદ (૧) ભવ્ય દ્રવ્યદેવ જે આવતા ભવમાં દેવ થવાના છે. તે (૨) નરદેવ તે છ ખંડના ધણ એવા ચક્રવતી (૩) ધર્મદેવ તે આરાધક મુનિવરે (૪) દેવાધિદેવ તે તીર્થકર ભગવંતે અને (૫) ભારદેવ તે વર્તમાનમાં દેવપણે ઉપજ્યા છે તે અને તેમાં કેણ ઉપજે, તેમની સ્થિતિ આદિનું કથન છે ને અપબહત્વ છે, ને દશમા ઉદેશામાં આઠ આત્મા તે (૧) દ્રવ્યાત્મા, (૨) કષાયામા, (૩) વેગાત્મા. (૪) ઉપયોગાત્મા (૫) જ્ઞાનામા (૬) દશનામ (૭) ચારિત્રામા, અને (૮) વીર્યાભાના પરસ્પર સંબંધનું વિસ્તૃત કથન છે. અને પછી આત્માનું સ્વરૂપ બતાવ્યું છે. નારકીને સમ્યકત્વની પ્રાપ્તિના ત્રણ કારણે (૧) જાતિ
સ્મરણજ્ઞાન, (૨) ધર્મશ્રવણ-પૂર્વભવના સ્નેહના લીધે મિત્રદેવ નરકમાં આવીને ઉપદેશ આપે તેથી, અને (૩) વેદના અનુભવને લીધે પૂર્વભવમાં કરેલા પાપોને પશ્ચાતાપ થાય તેથી સમકિત પામે વિ. કથન છે.
તેરમા શતકના ૧૦ ઉદ્દેશ છે. પહેલામાં નારકીને નરકાવાસનું તેમાં નારકીની ઉત્પત્તિનું ઉદ્વર્તનનું (મૃત્યુનું, બહાર નીકળવાનું), લેયાનું કથન છે. કાપો તનલ અને કૃષ્ણ લેશ્યામાં મૃત્યુ પામનારા નરકમાં જાય છે. તેને પદ્મ ને શુકલ લેશ્યાવાળા દેવાદિ સદગતિ પામે છે. બીજામાં ચાર પ્રકારના દેવે (૧) ભવનપતિ, (૨) વ્યંતર, (૩)
જ્યોતિષી અને (૪) વૈમાનિકનું, તેમના આવાસો ને ભવન. ને વિમાનનું ને વેશ્યાનું કથન છે. દેવલોક પુણ્યશાળી જીવો માટે ભોગભૂમિ હોવાથી અહીં પુરૂષદ ને સ્ત્રીવેદના. સ્વામીએ જ જન્મે છે. નપુંસક વેઢ દેવામાં હેત નથી..
