________________
વિવાહ પ્રજ્ઞપ્તિ ]
[ ૧૪૩ પાંચમા શતકમાં ૧૦ ઉદ્દેશ છે. પહેલામાં ચારે દિશામાં સૂર્યોદયનું,દિવસ-રાતના પરિમાણ, ઋતુ પરિણમન અને અઢીદ્વીપમાં સૂર્યોદયનું કથન છે, બીજામાં વાયુકાયનું ધાન્ય-ધાતુ આદિનું, અને લવણ સમુદ્રનું પ્રમાણ છે, ત્રીજામાં આયુષ્યનું કથન છે, ચોથામાં છદ્મસ્થ ને કેવળીનું, હસવાથી તથા નિદ્રાથી થતાં કર્મબંધનું, હરિણગમેષી દેવ અને ગર્ભ હરણનું-ઇંદ્રની આજ્ઞાથી હરિણગમેલી દેવ એક માતાની કુખમાંથી ગર્ભને ઉપાડી બીજી માતાની કુક્ષીમાં સ્થાપી શકે દા.ત. પ્રભુ મહાવીરના ગર્ભને દેવાનંદી બ્રાહ્મણની કુક્ષીમાંથી ૮૩ મી રાત્રે લઈને ત્રિશલા માતાની કુક્ષીમાં સ્થાપેલ, ઐવતાકુમારે નાની ઉંમરે પ્રભુ પાસે દીક્ષા લીધેલી. વડા મુનિઓ સાથે સ્થડિલ ગયા પછી પાણીમાં પાતરૂં તરાવેલું, તેથી વડિલ સાધુએ આ બાળ ચેષ્ટા જોઈ પ્રભુ પાસે આવીને પુછયું કે ઐવતા કુમાર કેટલા ભવ કરી સિદ્ધ થશે? ત્યારે પ્રભુએ કહ્યું કે કેવળીની આશાતના કરો નહિ. આ ભવેજ, મેક્ષ જવાના છે. પાણીમાં પાતરૂંન તરાવાય એ બધ પ્રભુ પાસેથી જાણ ખૂબ ભાવપૂર્વક ઈરિયાવહિને કાઉસગ્ગ કરી પાણીના જીવોને ખમાવતાં ચારે ઘાતી કર્મ ખપાવી કેવળી ગવંત બની ગયા. વડિલ સાધુઓએ તેમને ખમાવ્યા વિ. અધિકાર છે, શુક દેવલોકના દેવનું, દેવ નિયમ અસંયતિ હોય, દેવની ભાષા અર્ધમાગથી હાય, પ્રત્યક્ષાદિ ચાર પ્રમાણનું, અનુત્તર વિમાનવાસી દે ત્યાં રહીને જ કેવળી પ્રભુને કરતાં પ્રશ્નોતરનું, કેવળી નેઇદ્રિય છે, અને પૂર્વ ધારી સાધુની શક્તિનું વર્ણન છે. પાંચમામાં છદ્મસ્થ જીવ સિદ્ધ ન થાય તેનું કથન છે, અને ભરત ક્ષેત્રના ૧૫ કુલકરના નામ છે, છઠ્ઠા ઉદ્દેશામાં અપાયુ-દીર્ધાયુંનું
