________________
શ્રી સુયગડાંગ સૂત્ર ]
[ ૧૦૯રાગ ભગવંતે તેરમી ક્રિયાનું સેવન કરી મેક્ષ પ્રાપ્ત કરે છે.
તદુપરાંત અન્ય પાપસ્થાનકે પછી નીચે પ્રમાણે કહ્યા છે – (૧) સ્વપ્ન, લક્ષણ આદિનું ફળ બતાવવું (૨) પાપ. શાસ્ત્રનું અધ્યયન કરવું, (૩) મંત્રતંત્રાદિ આસુરી વિદ્યાઓ શીખવા-શીખવવી વગેરે. આ “અધમ પક્ષ છે. પછી જુદા જુદા પ્રકારના પાપમય કાર્યો સંસારી લેકે કરે છે તેનું વિસ્તૃત વર્ણન છે. તેવા પાપમય કાર્ય કરનારાઓ નકાદિ દુર્ગતિને જ પામે; તેથી પછી નરકના દુઃખોનું વર્ણન છે.
અધર્મપક્ષથી મિશ્રિત જે ધર્મપક્ષ છે તે જેમકે તાપસ વગેરે વનવાસી કંદમૂળ ખાઈને તપ કરે તે “મિશ્રપક્ષ તેવી ક્રિયાથી પણ મેક્ષ નથી, પણ હલકી ગતિના દેવ થાય.
સવ કષાચોને ઉપશમાવીને અને સર્વ પાપને ત્યાગીને જે ધર્મસાધના કરે તે ધર્મપક્ષ છે. તે સ્થાનક આયપુરુષનું કહ્યું છે. તેમાં કેવળજ્ઞાન ઉપજે અને મોક્ષની પ્રાપ્તિ થાય. આ એકાંત જિનકથીત સાધુમાગ છે. તે તેરમું “ઇર્યાપથિક* કિયાસ્થાનક છે. (૧૯) “આહાર-પરિજ્ઞા” નામનું ત્રીજું અધ્યયન
અધમ અર્થાત્ પાપમય કિયાથી દુઃખ અને ધર્મથી સુખ પ્રાપ્તિ કહીને “કિયા”ને અધિકાર કહી, કિયાવત જીવ પણ આહાર વગર રહી શકે નહિ, તેથી આમાં નકાદિ ચારે ગતિના અને એકેદ્રિયથી પંચેદ્રિય જાતિના સર્વ જીવોની ઉત્પત્તિ અને તેમના આહારનું કથન છે. વનસ્પતિ આદિ એકેદ્રિય જીવો પણ કેવી રીતે આહાર લે છે તેનું