________________
૧૦૪]
[ આગમસાર ક્રિયા કે એકલા જ્ઞાનથી મુક્તિ કહી નથી, પણ બંનેની સમ્યફ આરાધનાથી જ મુક્તિ માની છે. તેથી જ્ઞાન-દર્શન ચારિત્રનું યથાતથ્ય કથન છે. સ્વચ્છંદાચારી અવિનીતના લક્ષણ ને શુદ્ધાચારી ધર્મોપદેશકના લક્ષણ કહ્યા છે. ક્રોધાદિના દુષ્પરિણામ જાણું શિષ્ય પાપભીરૂ, સરળ, ને આજ્ઞાંક્તિ થવાનું કથન છે અને સર્વ મદરહિત સાધના કરનાર જ અને પૂજા પ્રશંસાની કામનારહિત જ મેક્ષ પામે છે તેમ કહ્યું.
(૧૪) ગ્રંથાખ્યમ્ (ગ) –
અરો “ગ્રંથને અર્થ “ગાંઠે ગરથ” અર્થાત્ પરિગ્રહ છે. “યથાતથ્ય ધમ” એટલે કે વીરપ્રભુએ જે પ્રમાણે ધર્મ ફરમાવ્યો છે, તે જ પ્રમાણે પાળવો તે આંતર બાહ્ય પરિગ્રહ છોડયા વગર પાળવો સંભવિત નથી, તેથી તેને પરિત્યાગ કરવાનું આમાં કથન છે. પરિગ્રહ સર્વથા છોડીને વિશુદ્ધ બ્રહ્મચર્ય પાળવાનું અને સમિતિગુપ્તિયુક્ત આચાર ધર્મ પાળવાનું કહ્યું છે.
ધર્મકથા કરવાની રીત બતાવી છે. ધર્મોપદેશક પિતે સૂત્રાર્થમાં જરાપણ શંકા રાખે નહિ અને સ્યાદવાદ ધર્મની પ્રરૂપણ કરે, સાવદ્ય (પાપમય) ભાષા બોલે નહિ, આશીર્વાદ આપે નહિ; શજા કે રંકને સમાન ભાવે ઉપદેશ આપે.
સાધક માટે અપરિગ્રહ, બ્રહ્મચર્ય, આજ્ઞાપાલન, અને અપ્રમાદ એ સાધનાના મૂખ્ય સાધન છે. તેનું યથાર્થ સેવન કરે તે આત્મ સમાધિ પામે; અને જે યથાર્થ સૂત્રાર્થ જાણે છે, તે જ સમાધિ ધર્મ કહેવાને ગ્ય છે તેમ કહ્યું છે.
(૧૫) આદાનીયાખ્યમ્ (જમતીત) .
જે ગ્રંથીરહિત છે, તે જ ચારિત્રધર્મનું યથાર્થ પાલન કરી શકે છે, તેથી આમાં સંયમ ધર્મના મુખ્ય સાધને શ્રદ્ધા,