________________
શ્રી સૂયગડાંગ સૂત્ર]
[૯૭ આરંભ કરવાથી અટકીને કર્મને તેડવાને બે આ છે. તેના ત્રણ ઉદેશા છે. પહેલામાં મોટાભાઈ ભરત ચકવતીથી પીડા પામીને ભગવાન ઋષભદેવ પાસે ફરીયાદ કરવા આવેલા ૯૮ પુત્રોને સમ્યક્ત્વ પામીને સંયમ લઈને આ ભવમાં જ આત્મકલ્યાણ સાધી લઈને મળેલા દુર્લભ માનવભવને સાર્થક કરી લેવાને રૂડો બાધ છે. (પ્રભુના રૂડા બેધને માથે ચડાવી સંયમ લીધે તે ભારતની પીડા તો ટળી, પણ ચકવતી વંદન કરવા લાગ્યા, અને ઉત્કૃષ્ટ ભાવે સંયમ પાળે તે તે જ ભવે મોક્ષ પામી ગયા.) બીજા ઉદેશામાં આઠ મદ અને વિશ્વના ત્યાગને તથા ઉપસર્ગ સહન કરવાને બેધ છે, અને ત્રીજામાં ધર્મનું માહાભ્ય બતાવીને રાત્રીજન ન કરવાથી કર્મક્ષય થાય છે તેમ કહ્યું છે. વળી સંસારમાં મૃત્યુ સમયે સ્ત્રી પુત્રાદિ સ્વજને કે ધનવૈભવાદિ શરણભૂત થશે એવી અજ્ઞાનીની માન્યતા ખોટી છે, તેમ કહીને બોધિબીજ અર્થાત સમકિતનું મહત્વ બતાવ્યું છે.
સૂર્યાસ્ત પછી વિહાર કરવાની સાધના માટે નિષેધ કર્યો છે; અને સંયમ જીવનમાં આત્મભાવમાં જ રમણતા કરવા પર ભાર મૂકયો છે.
(૩) ઉપસર્ગ પરિણા–ચાર ઉશા છે :
કર્મો તેડવામાં જે સમર્થ હોય, તે ઉપસર્ગ–પરિષહને સહન કરવા શક્તિમાન હોય જ તેમ બીજા સાથે સંબંધ છે,
પહેલાં ઉદ્દેશામાં શ્રી કૃષ્ણ વાસુદેવના અને શિશુપાળના દષ્ટાંતે અનુક્રમે વીરતા અને કાયરતાનું દષ્ટાંત આપીને ઠંડી
