________________
૮૦ ]
[ આગમસાર પાંચમાં ઉદેશામાં નિગ્રંથ મુની ઉપસર્ગોદિને સમભાવે સહન કરી શ્રુતજ્ઞાનમાં પારંગત થઈ રંક કે રાજા, ઉંચ કે નીચ સર્વને સમાનભાવે ધર્મોપદેશ આપે.. ઉપદેશ આપતી વખતે અન્યને કે પોતાને આશાતાં ન ઉપજે તેમ ઉપદેશ આપે, અને એમ ધર્મોપદેશ કરતાં પણ વિચરતાં વિચરતાં જ્યારે કાયા જીર્ણ-શીર્ણ થઈ ગયેલી લાગે ત્યારે કાળને અવસર સમીપ આવ્યો જાણી, સર્વ દેહાસક્તિ તજી સંયમસાધનામાં પ્રબળ પરાક્રમ ફેરવે. દેહ ને આત્માને જડ અને ચૈતન્યને ભિન્ન જાણી પાપગમના આદિ સંથારો પચખી આત્મા દેહથી જુદો ન થઈ જાય અર્થાત્ મૃત્યુપર્યત સમભાવથી આત્મસ્વરૂપની જ ચિતવણું. કરતે થક, વેદનાના લીધે મૃત્યુ જલદી આવે તેવું ન ઈચ્છો થકે શુરવીરપણે દેહને તજી દે ને માનવભવને સાર્થક કરે તેમ હું કહું છું. સાતમું અધ્યયન-મહાપરિજ્ઞા” કે “મહાપરિન્ના
આ અધ્યયન વિચ્છેદ ગયું છે. પણ શ્રી ભદ્રબાહુસ્વામીએ તેના પર લખેલી નિર્યુક્તિ આજ પણ ઉપલબ્ધ હોવાથી તેનું સ્વરૂપ જાણવા મળે છે, કે તેમાં સાત ઉદ્દેશ હતા.
આમાં અનેક ચમત્કારિક મંત્રો અને વિશિષ્ટ લબ્ધિઓ પ્રાપ્ત કરાવે તેવી વિદ્યાઓનું કથન હતું. તેથી, ઉત્તરોત્તર હણ કાળ આવતે જોઈ અનધિકારીને આ વિદ્યા પ્રાપ્ત ન થાય તે ઉમદા હેતુથી પૂર્વાચાર્યોએ આની વાંચણી આપવી. બંધ કરી તેથી વિચ્છેદ ગયું એમ મનાય છે.
મહાપરિજ્ઞાના “મહા” અને પરિણા નામના બે પદે વિશ્લેષણ કરીને નિર્યુક્તિકારે પરિઝાના ભેદ સમજાવ્યા છે, સાથે.