________________ વીરશિરોમણિ વસ્તુપાળ* * “મને પણ એમજ લાગે છે.” વસ્તુપાળે કહ્યું. “પણ તમને એના નિવાસની ચોક્કસ ખબર હોવી જોઈએ.” બરાબર છે. પણ હવે હું એની ખબર રાખતા નથી. જ્યારથી તેની હિલચાલનું સ્વરૂપ મારા જાણવામાં આવ્યું છે, ત્યારથી મેં તેને સંગ તળે છે. મારા અને એના આશયમાં ફેર છે.” ચાચિંગે ખુલાસાથી કહ્યું. એ હું જાણું છું.” મહામંત્રીએ કહ્યું. " જયંતસિંહને આશય પાટણની સત્તા ત્રિભુવનપાળ સોલંકીને અપાવવાને છે અને તમે એથી વિરૂદ્ધ છે. તમે વિરધવળનેજ પાટણને મહારાજા જેવાને ઈચ્છો છો; પરંતુ અમાત્ય તે નાગડ મહેતા કે તમે હોવા જોઈએ.” નાગડ મહેતા એ પ્રયાસ કરે છે ખરા; હું નહિ.” ચાચિંગે સગર્વ કહ્યું. “મારે મહામાત્ય થવું હોય, તો તમે કયાં ના પાડે છે કે મારી ઈચ્છાની આડે આવે છે ?" “સેમેશ્વરદેવે ખટપટ ન કરી હોત તો આજે ધોળકાના મહામાત્ય તમેજ હેત અને હજી પણ તમે મહામાત્ય થવાને ઈચ્છતા હો. તો હું તમારી આડે આવવાને ઈચ્છતો નથી; કારણકે નાદાન મિત્ર કરતાં ડાહ્યો દુશ્મન વધારે સારે છે.” વસ્તુપાળે સ્પષ્ટતાથી કહ્યું. હું તમારે મિત્ર કે શત્રુ બેમાંથી એક પણ નથી, અને મહામાત્ય થવા માગતો નથી. નાગડ મહેતાને થવું હોય તો ભલે થાય.” ચાચિંગે સ્વમાનની લાગણીથી કહ્યું. ત્યારે હવે વાઘેલા વંશને જયવાર છે. મંત્રીઓ એક બીજાની ઈર્ષા કરવાનું મૂકી દે તે ધોળકાનું રાજ્ય સર્વોપરી થાય, એમાં જરા પણ શક નથી.” મહામાત્યે જરા ખુશી થતાં કહ્યું. “મશ્કરી કરતો નથી તેમ અસત્ય પણ બોલતા નથી, પરંતુ ધોળકાની લગામ જ્યાં સુધી તમારા હાથમાં છે, ત્યાંસુધી ધોળકાને જ્યવારોજ છે. બાકી મંત્રીઓની ખટપટ અને તેમની ઈર્ષાવૃત્તિ દૂર થવાની નથી. ખટપટ અને ઈર્ષા એ મંત્રીઓના સ્વભાવજન્ય ગણે છે.” ચાચિગે કહ્યું. તમે મારી મશ્કરી કરતા નથી, પરંતુ પ્રશંસા તો કરે જ છે.” વસ્તુપાળે ચાચિંગની સામે નજર રાખીને કહ્યું. “બાકી મંત્રીઓની ઈર્ષાવૃત્તિ દૂર થાય, તો પાટણની પડતીમાંથી ચડતી થતાં વાર લાગે નહિ.” “તમને સત્ય કહું ?" ચાચિંગે પ્રશ્ન પૂછતાં કહ્યું “તમારા