________________ 176 વીરશિરોમણી વસ્તુપાળ, જાણ્યું કે વીસળને ભેળવવાને અત્યારે બરાબર સમય છે. તેણે તરત જ કહ્યું. “વળી અમે મંત્રીઓ પણ તમને જ યુવરાજ જેવાને ઈચ્છીએ છીએ, એ તમે કયાં જાણતા નથી કે મારી વાતમાં શંકાને સ્થાન આપે છે ? ખુદ મહામાત્ય વસ્તુપાળ પણ તમારા પક્ષમાં છે અને તે તમને જ રાજાજી પછી રાજ્યના ઉત્તરાધિકારી બનાવવા માગે છે. ' તમારા મિત્ર લુણસિંહે તમને એ હકીક્ત કોઈ દિવસ કહી નથી ?" નાગડે કહ્યું તે પ્રમાણે વસ્તુપાળ કરવા માગે છે કે નહિ, એ વીસળના જાણવામાં આવ્યું નહોતું, પરંતુ વસ્તુપાળ અને તેના બંધુ તેજપાળને એના ઉપર ઘણે નેહ હતા, એ તે જાણતો હતો અને યુવરાજ કરતાં પણ વધારે માનપાનથી તેની સાથે તેઓ વર્તતા હતા, એ તેના સમજવામાં આવ્યું હતું. નાગડનાં કથનથી આજ એક નવી હકીકત વીસળના જાણવામાં આવી. વીસળ જાણતો હતો કે રાજ્યનો ખરે હક્કદાર વીરમ છે; પરંતુ વીરમ કરતા તેને બધા વધારે ચાહતા હતા અને તેનું માન સારી રીતે સાચવતા હતા. એ પ્રત્યક્ષ કારણથી તથા નાગડે કહેલા પાટણમાં બનેલા બનાવનાં કારણથી આ વખતે વીસળને એમ તો થયું કે માતપિતાની કૃપા તથા અધિકારીઓની સહાયથી તેના માટે યુવરાજ બનવું, એ કંઈ અશક્ય નહેતું. કેટલાક સમય વિચાર કરી વિસળે કહ્યું. “લુણસિંહે મને એવી વાત કોઈ દિવસ કરી નથી; કારણ કે અમે બનતાં સુધી રાજકીય વાત કરતાજ નથી.” તે આજથી મેં જે કહ્યું, એમાં વિશ્વાસ રાખો.” નાગડે કહ્યું અને પછી આસપાસ જઈ ધીમેથી પૂછ્યું. “પણ તમે મારી એક વાત સાંભળશો કિવા માનશે ?" વીસળ જીજ્ઞાસાયુક્ત વૃત્તિથી નાગડના સામે જોઈ રહ્યો. નાગડે ધીમેથી કહેવા માંડયું. “વસ્તુપાળ મહેતા તમારા પક્ષમાં છે, તમને ચાહે છે અને લાગ મળે તે તમને યુવરાજ બનાવી દેવાને પણ ઈચ્છે છે, પરંતુ એમ કરવામાં તેને આશય કેવળ જૂદાજ છે અને તે માત્ર હું એકજ જાણું છું.” - નાગડ જેવા પાકા ખટપટી મંત્રીની નવી નવી વાત સાંભળીને વીસળ કેવળ મુંઝાઈ ગયું હતું અને તેથી તેણે બેલવા કરતાં સાંભળવાનું જ વધારે પસંદ કર્યું. નાગડે આગળ ચલાવ્યું. યુવરાજ વીરમદેવ ક્રોધી અને અભિમાની છે અને તેથી તેને તમારા પિતા વીરધવળની જેમ પોતાના કબજામાં