________________ ત્રિભુવનપાળના આવાસમાં. 109 નથી. કારણ કે પાટણની રાજ્યગાદી અમે તમને જ સોંપવા માગીએ છીએ.” " એ હકીકત પણ મેં એમને કહેલી છે.” જયંતસિંહે વીરમ સામે જોઈને કહ્યું. પણ તમારી અવસ્થા હજી કાચી છે, એટલે રાજ્યને કારભાર તમે ઉમ્મરલાયક થાઓ, ત્યાંસુધી મહાસામંત ચલાવશે.” વીરમે એકવાર ત્રિભુવનપાળ તરફ અને બીજી વાર જયંતસિંહ તરફ જોયું; પરંતુ તે ઉભય રાજ્યકારસ્થાનીઓનાં મુખ ઉપર કેવા ભાવો તરવરતા હતા, તે એ મૂર્ખ રાજકુમાર જાણી શકયો નહિ. તેના જાણવામાં હતું કે ત્રિભુવનપાળ અને જયંતસિંહ તેના પિતાના શત્રુઓ છે અને તેથી તે તેમનું કથન સાંભળીને અને તેમના વિચારે જાણુને શંકામાં પડી જતું હતું, પરંતુ તેને મધુરી ઉપર સંપૂર્ણ વિશ્વાસ હતે. મધુરી કદ પણ તેને અવળે માર્ગે લઈ જાય નહિ, એવી તેને ખાતરી હતી. પણ સરલ દિલને વીરમ જાણતો નહતો કે એવી ખાતરી થવાનું કારણ માત્ર તેને મધુરી ઉપરનો મોહજ હતો. તે મધુરી ઉપર એટલે બધે મોહાલ્વ બની ગયો હતો કે તેના કહેવા પ્રમાણે વર્તવામાં તે જરા પણ આનાકાની કરતો નહોતો વિદ્વાનોએ સ્ત્રીને અબળા કહી છે; પરંતુ અબળા ગણાતી સ્ત્રીનું કઈ કઈ વાર પુરૂષ ઉપર એવું પ્રાબલ્ય ચાલે છે કે જેના લીધે આ જગતમાં વારંવાર અવનવી ઘટનાઓ - બનવા પામે છે. સંસારમાં બનતી ઘણી ઘટનાઓની ઉત્પાદક સ્ત્રી જાતિ છે, એમ ઈતિહાસ સાક્ષી પૂરે છે. વીરમને વિચારમાં પડેલો જોઈ ત્રિભુવનપાળે કહ્યું. “જયંતસિંહ! જે રાજકુમાર પોતેજ રાજ્યને બધો ભાર ઉપાડવાને તૈયાર હોય, તે મારે રાજ્યકારભારમાં વચ્ચે પડવાની જરૂર નથી; કારણ કે રાજ્યકારભારને બેજ ઉપાડે, એ કાંઈ સરલ વાત નથી.” " તમારું કહેવું ખરું છે " જયંતસિંહે કહ્યું. “પણ જ્યારે વીરમદેવ આપણી સલાહ અને સહાય લેવાને આવ્યા છે અને આપણુમાં વિશ્વાસ મૂકે છે, ત્યારે આપણે તેમને યોગ્ય માર્ગ દર્શાવે, એ આપણો ધર્મ છે. રાજકુમાર અલબત શુરવીર અને બુદ્ધિશાળી છે, પરંતુ હજી તે કાચી ઉમ્મરના છે અને તેથી તમારા જેવા અનુભવી, બાહસ અને મુત્સદ્દી પુરૂષની રાજ્યનો બોજો વહન કરવામાં ખાસ અગત્ય છે. કેમ, તમારું શું માનવું છે રાજકુમાર ?" આ દરમ્યાન વીરમ વિચારનિદ્રામાંથી જાગૃત થયા હતા. જયંત