________________ જયંતસિંહની સલાહ. “જરૂર.” વસ્તુપાળે દઢતાથી ઉત્તર આપે. પણ એનું કારણ શું છે ? એક રૂપસુંદરી, લાવણ્યમયી અને મધુરી યુવતીના પ્રેમનો અરે તેની સેવાને અસ્વીકાર કરવાનું કારણ શું છે?” મેનકાએ ફરીથી પૂછ્યું. " કારણને તું જાણતી નથી, મેનકા !" વસ્તુપાળે સહજ હસીને ઉત્તર આપે કે “સિંહ કદાપિ પણ તૃણની ઈચ્છા કરતો નથી ?" મેનકા વસ્તુપાળને મહાત કરવાને આવી હતી, પરંતુ તેને મહાત કરવાને બદલે પોતેજ તેનાથી મહાત થઈ. તેણે વસ્તુપાળને ઉત્તર સાંભળીને ગાઢ નિશ્વાસ મૂકો અને દિલગીરી ભરેલા સ્વરથી પૂછ્યું. “ત્યારે હવે મારે શું કરવું ?" તારાં અમૂલ્ય અને પવિત્ર સ્ત્રીજીવનને સુધારવાનો પ્રયાસ કરે અને તારા જેવી અન્ય સ્ત્રીઓને પણ તેવો ઉપદેશ આપવો, એજ હવે તારે કરવાનું છે.” વસ્તુપાળે ઉત્તર આપતાં કહ્યું. - મેનકા ક્ષણવાર મૌન ઉભી રહી. તેણે વસ્તુપાળ તરફ તીવ્ર નજર નાંખી. એ નજરમાં નિરાશા સ્પષ્ટ જણાતી હતી. પણ વસ્તુપાળની નજર જેવી ને તેવી સખ્ત હતી. તેમાં દયા હતી; પરંતુ વિકાર નહોતે. મદભરી માનિની મેનકાનાં માનનું આજે ખંડન થયું અને તે કેવળ હતાશ બની ગઈ હતી. થોડીવાર રહી મેનકા ત્યાંથી અવનત મુખે ધીરે ધીરે ચાલી ગઈ. જીતેન્દ્રિય મહામાત્યે મહાત બનેલી મેનકાની પીઠ તરફ નજર કરીને જરા હાસ્ય કર્યું. મેનકા દેખાતી બંધ થઈ એટલે તેણે પોતાનાં મનથી કહ્યું. “હવે પદ્મા સુખી થઈ શકશે ખરી.” પ્રકરણ 14 મું. જયંતસિંહની સલાહ. પાટણમાં મહાસામંત ત્રિભુવનપાળ સોલંકીના વાડામાં પાટણના સામતિની સભા આગળ એક વાર ભરાણી હતી. આ નવલકથાના પહેલા ભાગમાં એ હકીકત આવી ગયાનું વાચકે જાણે છે. એ સભાનું કામ સર્વાનુમતે પસાર થયું નહોતું અને સભા ભરનારને આશય પાર પડે નહોત; પરંતુ એ દિવસથી ત્રિભુવનપાળ અને તેના પક્ષના જયંતસિંહ, વીરસિંહ વગેરે સરદાર ધોળકાનાં રાજતંત્રને નાશ કરવા માટે અનેક