________________ પદ્યાની પ્રતિજ્ઞા. વિનય, વિવેક અને શિષ્ટાચારને કેમ ભૂલી ગયાં છે ? મને આવકાર કે સન્માન આપવાને બદલે તમે મૌન કેમ ઉભા છે?” જયદેવે પૂછયું. - પવાએ આ વખતે પણ કાંઈ જવાબ આપ્યો નહિ; તે જેમની તેમ નિરૂત્તરજ ઉભી રહી. | રસિક ભદેવથી તેનું મૌન સહન થઈ શક્યું નહિ. પવાનાં મૌનથી તેની આતુરતામાં એર વૃદ્ધિ થઈ. ચિત્તનાં ઉત્તેજનથી તે પવાની નજીક ગયો અને તેના કરને પિતાના હાથમાં લેવાને તેણે હાથ લંબાવ્યા. પડ્યા છે કે અવનત મુખે ઉભી હતી, પણ તે અસાવધ નહોતી. જયદેવને નજીક આવેલ જેઈને અને પિતાને કર પકડવા માટે તેની ધeતા જોઈને તે ત્વરાથી દૂર ખસી ગઈ અને તરત જ તેણે ગુસ્સાભર્યા નયનેએ તીવ્ર ટાક્ષ સહિત જયદેવની સામે જોયું. જયદેવે ના કટાક્ષ અને ગુસ્સાને જોયા; પણ તેથી તેને આશ્ચર્ય થયું નહિ. તેણે જરા હસીને કહ્યું. “પદ્મા ! તમે ગુસ્સે શા માટે થાઓ છે ? આપણો સગપણ સંબંધ થવાનો છે, એ વાત નિશ્ચિત છે તે પછી આપણે શરમને શા માટે નિભાવવી જોઈએ ?" જયદેવનું એ કથન પવાને રુચ્યું નહિ. તેણે ઇચ્છા નહિ છતાં પણ એ કથનને પ્રતિકાર કરવાને માટે કહ્યું. “સગપણ સંબંધ થાય, તે વખતની વાત જુદી અને અત્યારની વાત જુદી. અત્યારે આપણે મર્યાદામાં રહીં જ વર્તવું જોઈએ. વિનય, વિવેક અને શિષ્ટાચારની વાતો કરનારા તમે તે વાતને કેમ ભૂલી જાઓ છો ?" પદ્માની અધુર સંગિત સમાન કર્ણપ્રિય વાણી સાંભળીને જયદેવનાં હૃદયમાં કાંઈનું કાંઈ થવા લાગ્યું અને તેનું ચિત્ત વધુ ને વધુ પરવશ બનતું ગયું. તે હવે વાર્તાલાપને વિષયને બદલી નાંખ્યો અને વાણીની છૂટ લઈને પૂછયું. " પણ તમે–તું આપણું સગપણુ–સંબંધને ઇચ્છે છે ને ?" - અભિમાની બાલાએ કદ્ધ સ્વરે કહ્યું. “એ જાણવાની તમને શી અગત્ય છે ?' " મને રાગટ્ય કેમ ન હોય ? જે તું આપણા સગપણુ-સંબંધથી ખુશી છે, તે લગ્ન પછીનું આપણું જીવન સુખી નિવડી શકે અને જે તું તેથી ખુશી ન હો, તો બળાત્કારે કરેલાં લગ્નથી આપણું જીવન દુઃખી નિવડે અને તે જ તું આપણું સગપણ-સંબંધથી ખુશી છે કે નહિ, તે જાણવા હું જીજ્ઞાસુ છું.” જયદેવે જરા ગંભીરતાથી કહ્યું.