________________ 78 વિરશિરોમણ વસ્તુપાલ. વર ગમે છે અને મારા વરની પસંદગીમાં એ વાત ખાસ ધ્યાનમાં રાખવા મારાં માતાપિતાને ચંપાઠારાએ સૂચના પણ કરાવી છે. તું ભલે રૂપને અગત્યની વસ્તુ ગણતી ન હોય, પરંતુ તો તેને જ અગત્યની ગણું છું. મારા મનથી રૂપવાન વરને પ્રાપ્ત કરે, એજ સૌભાગ્યની વાત છે.” ગુલાબે પિતાને કે વર ગમે છે, તેનું સ્પષ્ટીકરણ કરતાં કહ્યું. “હવે તું કહે, ચંપ! કે તને કે વેર ગમે છે?” પવાએ ત્રીજી કુમારીકાને પૂછયું. મને ?" ચંપાએ મિતપૂર્વક ઉત્તર આપતાં કહ્યું. “મને તે શ્રીમંત વર ગમે છે. ગુલાબનાં મનથી રૂપવાન વર શ્રેષ્ઠ છે. પરંતુ પાસે ધન-સંપત્તિ ન હોય, તે રૂપ શું કામનું ? સુખને ઉપભોગ કરવાને માટે ધનની જ જરૂર છે અને તેથી હું તે શ્રીમંત વરતેજ પસંદ કરું છું.” અને કુમુદ! તું કેવા વરને પસંદ કરે છે?” પડ્યાએ થી કુમારીકાને પ્રશ્ન કર્યો. કુમુદે જરા શરમાઈને ઉત્તર આપ્યો. “હું તો કુળવાન વરને ૫સંદ કરું છું. ઉચ્ચ કુળ આગળ રૂપ અને ધનની કાંઈ કિંમત નથી; કારશુકે ઉચ્ચ કુળથી સમાજમાં જેવી પ્રતિષ્ઠા બંધાય છે અને માન-પાન મળે છે, તેવી પ્રતિષ્ઠા અને માન-પાન માત્ર રૂપવાન કે ધનવાન હોવાથી મળતાં નથી. ઉચ્ચ કળ એ સમાજમાં શ્રેષ્ઠ વસ્તુ છે અને તેથી મને તે કુળવાન વર ગમે છે. અમારી પાસેથી તે તે વર સંબંધી અભિપ્રાય જાણી લીધે; પરંતુ હવે તું જ કહે કે તને કે વર ગમે છે ?" પદ્યા જાણતી હતી કે પાછળથી વર સંબંધી અભિપ્રાય જણાવવાનો પોતાને વારે પણ આવશે અને તેથી તે ઉત્તર આપવાને તૈયારજ હતી. તે આવા પ્રકારની ચર્ચા કરવામાં લજજાને ધરતી હતીપણ તેની સખીઓના આગ્રહથી તેને ઉત્તર આપ્યા સિવાય ચાલે તેમ નહતું અને તેથી તેણે લજજાનાં આવરણને દૂર કરીને ઉત્તર આપતાં કહ્યું. “તમે બધીએ વરની પસંદગીમાં જે વસ્તુઓને મુખ્ય માની છે, તેમને હું ગૌણ માનું છું. વરની પસંદગીમાં રૂપ, ધન અને કુળ એ છે કે કેવળ અનવશ્યક નથી; તોપણ મારા મતાનુસાર તે ગુણ એજ ખાસ કરીને આવશ્યક છે. રૂપવાન, ધનવાન કે કુળવાન પુરૂષ કરતાં ગુણવાન પુરૂષ સર્વોત્તમ છે અને તે કારણને લઈ હું તે ગુણવાન વરને પસંદ કરું છું. પુરૂષ રૂપવાન હય, ધનવાન હોય અને કુળવાન પણ હોય, પરંતુ જો તે ગુણવાન એટલે કે સુશીલ, નિડર, નિરાભિમાન, વિદ્વાન, દયાળુ, ઉચ્ચાશયી, ધર્મ