________________ વીરશિરોમણી વસ્તુપાલ. “શાના સમજે ? ચંચળ ચિત્તવાળા અને ભેગી ભ્રમરની ઉપમાને પામેલા પુરૂષોને કાંઇ વિશ્વાસ છે? એક પુષ્પથી બીજું અને બીજાથી ત્રીજું, એ પ્રમાણે અનેક પુના રસને ઉપભોગ કરનાર રસલુપ જમરના જેવા સ્વભાવવાળા પુરૂષને શું કદીપણ વિશ્વાસ રાખી શકાય ખરો? નહિજ ? શી ખબર કે આપ પણ અનેક પુષ્પના વિલાસી ભ્રમરની પેઠે બીજાં પુષ્પને રસ લેવાને મારાથી અધિક સૌદર્યશાલિની તરૂણનું હરણ કરવાને તૈયાર થયા નહિ હે? કારણ કે મુગ્ધા અને ભેળી તરૂણેઓનાં ચિત્તને અને છેવટે તેમનાં શરીરને હરણ કરવાની કળાને આપ સારી રીતે જાણે છો, એ કાંઈ મારા જ્ઞાન બહાર નથી.” જ્યલતાએ પૂર્વવત્ ગંભીરતાને કાયમ રાખીને વ્યંગમાં ઉત્તર આપતાં કહ્યું. વિરધવલ જ્યલતાના વિનોદી સ્વભાવને જાણતા હોવાથી આ પણ તેને વિનોદજ છે, એમ વિચારીને તેણે પ્રબળ પ્રેમાવેશથી પિતાની 5 ત્નીને બાહુપાસમાં લઈને હસતાં હસતાં કહ્યું.” પુરૂષોના સંબંધમાં તારો અનુભવ બરોબર છે, એને હું સ્વીકાર કરૂં છું; પરંતુ વસ્તુતઃ પુરૂષોને ભેગી ભ્રમરની કળાઓ શિખવનાર તે સ્ત્રીએજ છે, એનો તારાથી અસ્વીકાર થાય તેમ નથી; કારણ કે તારું હરણ કરવાની કળા તે તેં જ મને દર્શાવી હતી. હા, એ તો હું સારી રીતે જાણું છું કે પુરૂષો પિતાનો દોષ કદિ પણ કબુલ કરતા નથી અને તેનું આરોપણ સ્ત્રીઓ ઉપરજ કરે છે, કારણકે પુરૂષો સબળ છે અને સ્ત્રીઓ અબળા છે અને તેથી તેઓ પુરૂષોના દેષારોપણને સહન કરી લે છે; પરંતુ પુરૂષો જે સ્ત્રીઓનાં ચિત્તને હરણ કરતા ન હોય, તે સ્ત્રીઓ તેમને ભ્રમરની કળા શી રીતે શિખવવાની હતી, એનો ઉત્તર આપ આપશે ? મારી દ્રષ્ટિમાં તે પુરૂષોજ દેષવાનું જણાય છે.” લતાએ સ્વામીના બાહુપાશમાં રહ્યાં છેતે કહ્યું. . અને મારી દ્રષ્ટિમાં તે સ્ત્રીઓ જ દોષવાનું જણાય છે.” વિરધવલે સ્મિતપૂર્વક કહ્યું. - " પુરૂષોની સાથે વાદમાં સ્ત્રીઓ જીતી શક્તી નથી અને તેમાં આપની સાથે વાદમાં તે કઈ પણ સ્ત્રી જીતી શકે તેમ નથી એટલે હું હારી અને આપ જીત્યા એ કબુલ કરવામાં મને કાંઈ શરમ નથી.” જયલતાએ એ પ્રમાણે કહીને પતિના બાહુપાશમાંથી છુટતાં તથા ગંભીર અને વિદી સ્વભાવને ત્યાગ કરતાં પૂછ્યું.” પ્રાણનાથ! હવે એ વિનદી વાતને જવા દઈને મારા વિનોદને માટે હું આપની ક્ષમા માગું