________________ બે બંધુઓ. આ ઉપરથી મારાં થનને ભાવાર્થ એવો છે કે હાલની રાજકીય અંધાધુંધીને વિચાર કરતાં જો આપણે ગુજરાતનાં ગોરવને અને પાટણની પ્રભુતાને અસલની સ્થિતિએ મૂકવા માગતા હોઈએ, તે આપણે રાજ્યના અધિકારી બનવાની વિશેષ અગત્ય છે, અને તે પછી મારા મોટી ભાભી લલિતાનાં કથનાનુસાર આપણે તીર્થયાત્રા વગેરે ધાર્મિક કાર્યો બહુજ ઉત્સાહ પૂર્વક કરશું.” બીજા જોડેસ્વારે પિતાને વિચાર વિસ્તારથી કરી દર્શાવ્યો. “તારા વિચારે ગ્યા છે. સૌ લતાએ પણ મને એજ પ્રમાણે સલાહ આપેલી છે અને તેથી બધી બાબતને ધ્યાનમાં લેતાં આપણે દેશની રાજકીય અવસ્થા સુધારવાને રાજ્યના અધિકારી બનવું જોઈએ, એવા નિશ્ચય ઉપર હું આવેલો છું અને વિશેષમાં મારા નિશ્ચયને તારા વિચારોથી પ્રેત્સાહન મળેલું હોવાથી હવે આપણે તેજ પ્રમાણે વર્તવાનું છે.” પહેલા ઘોડે સ્વારે કહ્યું. આ પ્રમાણે બન્ને અશ્વારોહીઓ વાર્તાલાપ કરતા કરતા નગરની અત્યંત નજીક આવી પહોંચ્યા અને ત્યારપછી અન્યોને જરા વધારે ધીમે ધીમે ચલાવતા તેઓ પિતાના આવાસે આવ્યા તેઓ અશ્વો ઉપરથી ઉતરીને આવાસમાં પેઠા કે તુરત જ સામે આવેલ નોકર અશ્વોને અશ્વશાળામાં લઈ ગયો અને સામાનને ઉતારી નાંખી તેમના ખોરાકની વ્યવસ્થા કરવામાં ગુંથાયે. આવાસમાં પેઠા પછી બન્ને ભાઈઓ કપડાં ઉતારીને સ્નાનાગારમાં ગયા અને ત્યાં સ્નાન કરીને તેઓ પૂજાનાં પવિત્ર અને કિંમતી વસ્ત્રો પહેરીને ગૃહમંદીરમાં પરમાત્માનું પૂજન કરવાને માટે ગયા. પરમાત્માનું વિધિપૂર્વક પૂજન કરીને તેઓ મંદીરમાંથી બહાર આવ્યા, તે ક્ષણે એક નોકરે તેમાંથી મોટા ભાઈને રાજ્યગુરૂ સોમેશ્વરદેવ આવ્યાનું વિનયથી નિવેદન કર્યું. એ ઉપરથી બન્ને ભાઈઓ વસ્ત્રગૃહમાં ગયા અને થોડી જ વારમાં ઉત્તમ વસ્ત્રો તથા આભુષણને પરિધાન કરીને બેઠકના ખંડમાં આવી પહોંચ્યા. આ બન્ને ભાઈઓ કોણ હતા, અ સંબંધી સ્પષ્ટીકરણ કરવાની લેખકને અગત્ય લાગતી નથી; કારણકે સુચતુર વાંચકે સ્વયં સમજી ગયા હશે કે તેઓ વસ્તુપાળ અને તેજપાળ હતા. આ બેઠકના ખંડમાં પ્રવેશીને વસ્તુપાળે રાજગુરૂ સોમેશ્વરદેવને વિનયપૂર્વક આવકાર આપ્યો અને તેના પ્રત્યુત્તર રૂપે રાજગુરૂએ બન્ને બંધુઓના કુશળ-સમાચાર પૂછયા. શિષ્ટાચારની વિધિ થઈ રહ્યા પછી વસ્તુપાળે સોમેશ્વરદેવને પૂછ્યું. “ગુરૂવર્ય! તમે અત્યારે કયાંથી આવી