Veer Shiromani Vastupal Part 01

SR No.: 006161
Original Sutra Author: N/A
Total Pages: 196
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 14 MB

Page 48

38 વીર શિરે મણી વસ્તુપાલ. - આ સમય ખરેખરી અંધાધુંધીને હતું, એ નવેસરથી કહેવાની કાંઈ અગત્ય નથી. પ્રથમ કહી ગયા પ્રમાણે ભેળો ભીમદેવ જે કે વાઘેલા સામંતની સહાયથી પાટણને પુનઃ પ્રાપ્ત કરી શક્યો હતો; તે. પણ તે એટલે બધે નિર્બળ બની ગયો હતો કે ઘણા સામંતિ, સરદારે અને માંડલિકે તેની આજ્ઞામાં નહિ રહેતાં સ્વત્રંત બની બેઠા હતા એટલું જ નહિ, પણ લાગ આવે, તે પાટણને પણ હસ્તગત કરી સ્વયં રાજા બની જવાને તમર થઈ રહ્યા હતા. આવા કટોકટીના સમયે અર્ણોરાજ વાઘેલાએ અને તેના પુત્ર લવણપ્રસાદે ભોળા ભીમદેવને અમૂલ્ય સહાય કરી હતી અને તે એટલે સુધી કે આ આંતર કલહમાં અરાજનું મૃત્યુ થયું હતું. વાઘેલા સામતે મૂળથી જ પાટણના રાજ્યકર્તાઓના હિતેચ્છુઓ હતા અને તેમાં અર્ણોરાજી મરણપર્વતની સેવાથી ભેળા ભીમદેવે લવણપ્રસાદને મહામંડલેશ્વર અને તેના પુત્ર વીરધવલને પિતાનો ઉત્તરાધિકારી યુવરાજ બનાવીને તેમની કે કદર કરી હતી, આ બધી ઘટના આપણે આગલા પ્રકરણમાં વાંચી ગયા છીએ. પ્રસ્તુત નવલકથાને સમયનો વિચાર કરીએ, તો અમારે કહેવું જોઈએ કે તે ખરેખર સંક્રાન્તીને યુગ હતા. ગુજરાતને પ્રબળ પ્રતાપી મહારાજા ભીમદેવ પિતાની મૂર્ખાઈ અને ભોળપણથી હતાશ અને નિબળ બની ગયો હતો, તેના સામત વગેરે તેની સામે કાવત્રાં કરી રહ્યા હતા અને ઉત્તરમાં મુસભાના પિતાને વિજયજ ફરકાવી રહ્યા હતા. ટંકામાં કહીએ તો આ અને બીજા અનેક કારણોથી પાટણને રાજ્યદંડ ડગમગી રહ્યો હતો અને સમય જતાં તદ્દન જમીનદોસ્ત થવાની તૈયારીમાં આવી રહ્યો હતો. ધર્મ, સમાજ, દેશ અને રાજ્યની જ્યારે જ્યારે પડતી દશા આવે છે, ત્યારે ત્યારે તેનો તેમાંથી ઉદ્ધાર કરવાને માટે યુગે યુગે હું અવતાર ધારણ કરું છું, એવું ગીતામાં શ્રીકૃષ્ણ કહેલું છે અને એ પવિત્ર વાકયને દરેક હિ અવશ્ય જાણતો. હોય છે. આ પવિત્ર વચનને શ્રદ્ધાપૂર્વક માનભમાં આવે, તે આ સમયે ગુજરાતનાં રાજ્યને તેની પડતી દશામાંથી ઉદ્ધાર કરવાને કોઈ મહાન પુરૂષની અગત્ય હતી, એમ જણાયા વિના રહેશે નહિ. ખુદ ભેળા ભીમદેવમાં એવું સામર્થ્ય રહ્યું નહતું કે તે પાટણનાં રાજ્યને ઉદ્ધાર કરી શકે; કારણ કે એક તે તે નિર્બળ બની ગયો હતો અને બીજું તેના સામતિ વગેરે વિશ્વાસઘાતક બની ગયા હતા. મહામંડલેશ્વર લવણુપ્રસાદ અને યુવરાજ વીરધવલ એ સમયે પાટણનાં રાજ્યના