Page Text
________________
षष्ठोऽध्यायः ] सुबोधिनी शेखरजाहिता ।
[ ४२३ ४ - १००) सग्विश्व मे । बब्धां ते हरी' धानाः । 'हुभ्यो हेर्धिः' (२४२५) । ३५५१ श्रुभ्टणुपृकृवृभ्यश्छन्दसि । ( ६-४-१०२ ) श्रुधी हवम् । शृणी गिरेः । रायस्पूधिं । उरुण॑स्कृधि । अपावृधि । ३५५२ वा छन्दसि । ( ३-४-८८) हिरपिवा । ३५५३ अङितश्च । ( ६-४- १०३ ) हेधिः स्यात् । रारन्धि । रमेयस्ययेन परस्मैपदम् । शर्पाः श्लुरभ्यासदीर्घश्च । श्रस्मे प्रय॑न्धि । युयोधि' जातवेदः । यमेः शपो लुक् । यौतेः शपः श्लुः । ३५५४ मन्त्रेष्वाङयादेरात्मनः । ( ६-४1 १४१ । आत्मन् शब्दस्यादेर्लोपः स्यादाङि । रमना देवेषु । ३५५५ विभाष
1
1
विधानसामर्थ्यात् । पप्तिमेति । पत्लु पतने लिटो मसो मस्य इट् । वितेनिरे पेतिमेति भाषायाम् । घसिभसोः । अनयोरुपधालोपः स्याद्धलादाव जादौ च क्ङिति । सग्धिरिति । अदेः क्विन् 'बहुलं छन्दसि' इति घस्लादेशे उपधालोपे च कृते 'लो झलि' इति सलोपस्तकारस्य धत्वं धस्य जश्त्वम् । ततः समाना ग्धिः सग्धिरिति समासे कृते ‘समानस्य छन्दस्य मूर्धप्रभृत्युदर्केषु' इति सूत्रेण समानस्य सः । बन्धामिति । भसेर्लोट ताम् श्लुः । परं नित्यमप्युपधालोपं बाधित्वा बाहुलकात्प्रथमं 'लौ' इति द्वित्वम् । तत उपधालोपसलोपधत्वजश्त्वानि । श्रुभ्टणु । एभ्यो हेधिः स्यात् । श्रुधीति । 'बहुलं छन्दसि' इति शपो लुक् । 'अन्येषामपि -' इति दीर्घत्वम् । शृणुधीति । श्रुवः श्रभावश्च विधानसामर्थ्याद् 'उतश्च प्रत्ययात् - ' इति न द्वेर्लुक् दीर्घः पूर्ववत् । पूर्वीति । पृ पालने । शपो लुक 'उदोष्ठ्यपूर्वस्य' इत्युत्वम् । 'हलि च' इति दीर्घः । उरुणस्कृधीति । 'नश्च धातुस्योरुषुभ्यः' इति णत्वम् । 'कः करत् -' इत्यादिना विसर्जनीयस्य सत्वम् । अपावृधीति । दीर्घः पूर्ववत् । श्रभ्यासस्य दीर्घश्चेति । तुजादित्वादिति भावः । रारन्धीत्यत्र 'अनु. दात्तोपदेश-' इत्यादिना मलोपो न, हेरङित्त्वात् । यमेः शपो लुगिति । 'बहुलं छन्दसि' इत्यनेन । एवमुत्तरत्रापि । विभाषजः । 'र ऋतो हलादेर्लघोः' इत्यतः
:
प्येत्वाभ्यासलोपौ न । पप्तिमेति । लिट् । मस् । इट् । | पेतिमेत्यर्थः । श्रुश्टणु । एभ्यो हेर्धिः स्याच्छन्दसि । श्रुधी हवमिति । 'अन्येषामपी'ति दीर्घः । 'पू पालनादौ' । उरुणसिति । 'नश्च धातुस्योरुषभ्य' इति णत्वम् । 'शृणुधी' त्यत्र धिभावविधानसामर्थ्याद् ‘उतश्चेति' लुक् च न । इतोऽन्यत्र व्यत्ययेन शप्, 'बहुलं छन्दसी 'ति लुक् । श्रङित इति हेर्विशेषणम् । छन्दसि पक्षे पित्त्वादङित्त्वम् । अत एव 'रारन्धी' त्यत्र नलोपो न । शपो लुगिति । 'बहुलं छन्दसीति । श्र
| SR No. | 006151 |
| Book Title | Laghu Siddhant Kaumudi Part 04 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Girdhar Sharma, Parmeshwaranand Sharma |
| Publisher | Motilal Banrassidas Pvt Ltd |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 716 |
| Language | Sanskrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 17 MB |