Page Text
________________
४०८ ]
सिखान्तकौमुदी ।
[ चुरादि
1
अजगवत्, भजीगणद । शठ १८१२ व १८५६ सम्यगव भाषणे । पठ १८५७ वठ १८५८ ग्रन्थे । रह १८२१ स्थागे । अररहत् । स्वन १२:६० गढ़ी १८६१ देवशब्दे | स्तनयति । गदयति । अजगदत् । पत १८६२ गतौ वा । वा पिजन्तः । वा अन्त इत्येके । आद्य पतयति, पतति । पतचकार । अपतीत् । द्वितीये पातयति अपीपतत् । पष १८६३ अनुपसर्गात् । गतावित्येव । पपयति । स्वर १८६४ श्राचे । स्वरयति । रच १८६५ प्रतियने । रचयति । कत्ल १८६६ गतौ संख्याने च । चह १८६७ परिकक्षकने । परिकलकनं दम्म शाठ्यं च । मह १८६८ पूजायाम् । महयति । महति इति शपि गतम् । सार १८६६ कृप १८७० श्रथ १८७९ दौर्बस्थे । सारयति । कृपयति । श्रदय ते । रुपृह १८७२ ईप्सायाम् । भाम १८७३ क्रोधे । श्रबभामत् । सूच १८७४ पशुन्य । सूचयति । अषोपदेशत्वाच षः । असुसुचद । खेट १८७५ मक्षणे । तृतीयान्त इत्येके ।
1
नित्य एव तदाह वा दाह श्राये पत
'अत्स्मृदुत्वर -' इति पूर्वसूत्रादद्ग्रहणं चकारादनुकृष्यते, तदाह नाददिति । taarat देवशब्द इति । पर्जन्यगर्जने इत्यर्थः । स्तनक्ष गदिश्चेति द्वन्द्वः । गदीति का निर्देशः । गदेत्यकारान्ताद् इकि अल्लोपे गदीति निर्देशः । एवं च प्राकरणिकमदन्तत्वं न व्याहन्यते । पत गतौ वेति । गतावर्थे पतधातुः णिचं वा लभत इत्यर्थः, तदाह वा णिजन्त इति । श्रावृषी- त्वाभावाद् विकल्पविधिः । यद्वा वाशब्दस्य अदन्तत्व एवान्वयः । णिच् अदन्त इत्यके इति । प्रथमपते तु श्रदन्तत्वमेव यतीति । अल्लोपस्य स्थानिवत्त्वान वृद्धिः । पतांचकारेति । खिजभावेऽप्यदन्तत्वात् 'कास्यनेकाच् -' इत्यामिति भावः । चढि अपपत्त् । अग्लोपित्वान्न दीर्घसत्त्वे । द्वितीये पातवतीति । तकारादकारस्य उच्चारणार्थत्वादुपधावृद्धिरिति भावः । अपीपतदिति । अग्लोपित्वाभावाद्दीर्घस वत्त्वे इति भावः । कृपयतीति । श्रदन्तस्य त्वस्य धात्वन्तरत्वात् 'कृपो रो ल:' इति न भवति । स्पृह ईप्सायाम् । श्राप्तुमिच्छा ईष्या । अभामदिति । चढि लोपस्य स्थानिवत्त्वाभोपधाहस्वः । सूच पैशुन्ये । अशेपदेशत्वादिति । अनेकाचत्वादिति भावः । खेल भक्षये । तृतीयान्त इति । टवर्ग तृतीयान्त इत्यर्थः ।
'अत्स्मृदुत्वर -' इत्यत्र योऽत् स चकारेण समुच्चीयते । स्तन गदी । गदीत्यत्र इका निर्देशादतो लोपः । श्रनेकाच्त्देनाचोपदेशत्वात्वत्वं न । तिस्तनयिषति । 'स्तनिहृषिपुषि -' इति रिष्णुचि 'प्रयामन्ता-' इत्ययादेशः । स्तनयित्नुर्बलाइकः । पत रातौ बा । गणसूत्रमिदम् । कृपयतीति । 'कृपो ये लः' इति न प्रवर्तते 1
| SR No. | 006150 |
| Book Title | Laghu Siddhant Kaumudi Part 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Girdhar Sharma, Parmeshwaranand Sharma |
| Publisher | Motilal Banrassidas Pvt Ltd |
| Publication Year | 1982 |
| Total Pages | 714 |
| Language | Sanskrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 18 MB |