Page Text
________________
३६८ ]
सिद्धान्तकौमुदी। [ रुधादिभिदिर् १४३६ विदारणे । भिनत्ति । भिन्ते। भेत्ता। भेरस्यति । अभिनत् , अभिनः । अभिनदम् । अभिन्त । मभिदत् , अभैस्सीत् , अभित्त । छिदिर १४४० द्वैधीकरणे। अच्छिदत् , अच्छेत्सीत् । रिचिर् १४४१ विरेचने। रिणनि, रिते । रिरेच । रिरिचे । रक्का । परिणक् । भरिचत् , भरैदीत् । परिन । विचिर १४४२ पृथग्भावे । विनकि । विक्के । पुदिर् १४४३ संपेषणे । पुणक्ति, सुन्ते । चोत्ता । अक्षुदत् , भदौत्सीत् , अक्षुत्त । युजिर् १४४४ योगे। योका । उ दिर् १४४५ दीप्तिदेवनयोः । कृणत्ति, छन्ते । चच्छर्द । सेऽसिचि-' (सू २५०६ ) इति वेट । चबृदिषे, चच्छृत्से । छर्दिता । छर्दिष्यति, छरय॑ति । अच्छुदत् , अच्छीत् , अच्छर्दिष्ट । उतृदिर् १४४६ हिंसानादरयोः । तृणत्तीत्यादि । कृती १४४७ वेष्टने । परस्मैपदी । कृणत्ति । प्रार्धधातुके तौदादिकवत् । जि इन्धी १४४८ दीप्तौ। त्रय आत्मनेपदिनः । २५४४ श्नान्नलोपः।(६-४-२३) नमः परस्य नस्य लोप: स्यात् । 'श्रसोरल्लोपः' (सू २४६६ ) । इन्छ । इन्स्से । सिपि तु हल्ङयादिना लुप्ते 'दश्च' इति रुत्वविकल्पं मत्वाह अरुणत्, अरुण इति । रुन्ध्यात् । रुन्धीत रुत्सीष्ट । इरित्त्वादविकल्पं मत्वाह अरधत्, अरौत्सीदिति । अभावे सिचि हलन्तलक्षणा वृद्धिः। लुस्तब्याह अरुद्धति । "झलो झलि' इति सिज्लोपः। भिनत्तीति । भिन्तः भिन्दन्ति । भिनत्सि भिन्त्यः भिन्त्य । भिननि भिन्द्वः भिन्नः। भिन्ते इति । भिन्दाते भिन्दते । भिन्त्से भिन्दाथे । भिन्द्ध्वे । भिन्दे भिन्द्वहे । बिभेद । बिभेदिय । विभिदिव । बिभिदे । विभिदिषे। अभिनत् , अभिन इति । 'दश्च' इति रुर्वेति भावः । अभि. न्तेति । लङि तलि रूपम् । लुङः परस्मैपदे आह अभिदत्, अभैत्सीदिति । इरित्त्वादङ् वेति भावः । लुङि तड्याह अभित्तति । "झलो झलि' इति सिज्लोपः । अभिसातामित्यादि । उ अदिरिति । उकार इत् 'उदितो वा' इति कायामिड्विकल्पार्थः । जि इन्धी दीप्तौ । ईदित्त्वं 'श्वीदितः-' इत्येतदर्थम् । श्रमि कृते इन न् ध् ते इति स्थिते नान्नलोपः । श्नम्प्रत्ययैकदेशस्य श्न इत्यस्य नादिति पञ्चमी । नेति लुप्तषष्ठीकम् , तदाह नमः परस्य नस्येति । नकारस्येत्यर्थः । अकार उच्चारणार्थः । तथा च इन ध् ते इति स्थिते श्राह नसोरल्लोप इति । एवमभिन इत्यत्रापि । उच्छृदिर् । उकारः क्त्वायामिडिकल्पार्थः। कृत्वा । छर्दित्वा। इट्पक्षे 'न क्त्वा सेट्' इति कित्त्वनिषेधाद् गुणः । नान्नलोपः। अस्य मुख्यो. दाहरणम् । अनक्ति । भनक्ति । नादित्युत्सृष्टमकारानुबन्धस्य श्नमो ग्रहणमित्याह नमः परस्येति । एवं च 'यजयाच-' इति विश्नशब्दस्यापि नुटि विश्नानामित्यत्र
| SR No. | 006150 |
| Book Title | Laghu Siddhant Kaumudi Part 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Girdhar Sharma, Parmeshwaranand Sharma |
| Publisher | Motilal Banrassidas Pvt Ltd |
| Publication Year | 1982 |
| Total Pages | 714 |
| Language | Sanskrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 18 MB |