________________
२६८
लघुासद्धान्तकौमुद्याम् शारीरकमधिकृत्य कृतो ग्रन्थः-शारीरकीयः' । ११०४ सोऽस्य 'निवासः ४ । ३ । ८६ । स्रघ्नो निवासोऽस्य-सौनः । ११०५ तन प्रोक्तम् ४ । ३ । १०१। पाणिनिना प्रोक्त-पाणिनीयम्" । ११०६ 'तस्येदम् ४ । ३ । १२० । उपगोरिदम्-औपगवम् ।
इति शोपिकाः।
अथ प्राग्दीव्यतीयाः ११०७ तस्य 'विकारः ४ । ३ ॥१३४ ।
(अश्मनो विकारे टिलोपो वक्तव्यः ) अश्मनो विकारः-'आश्मः । 4°भास्मनः। 'मात्तिकः ।
१-छप्रत्ययः-छस्य 'ईय'। २-प्रथमान्तादस्य निवास इत्यर्थेऽणादयः प्रत्ययाः स्युरित्यर्थः । ३-प्रण। ४-तृतीयान्तात्प्रोक्तेऽर्थेऽरणादयो घादयश्च स्युरित्यर्थः सूत्रस्य । ५-छः प्रत्ययः। तस्य-'ईय' । ६-षष्ठयन्तादिमित्यर्थे ऽणादयो घादयश्चः प्रत्ययाः । स्युरिति सूत्रार्थः । ७-प्रण । इति शैषिकाः ।
८-षष्टचन्ताद् विकारेऽथे प्राग्दीव्यतीया प्रणादयः प्रत्ययाः स्युरित्यर्थः। 8आश्मः-'प्रश्मनो विकारः' इति विग्रह 'प्रश्मन् ' शब्दात् 'तस्य विकारः' इत्यारण प्रश्मनो विकारे टिलोपो वक्तव्यः' इति टिलोपे, प्रादिवृद्धौ, विभक्तिकाये 'माश्मः इति रूपम् । ११-भस्मनो विकारः । 'अन्' इति प्रकृतिभावः ( न टिलोपः )। प्रण प्रत्ययः । ११-मृत्तिकाया विकारः प्रण , प्रादिवृद्धिः--'यस्येति च' इत्यालोपः।
११०४-प्रथमान्त से 'श्रस्य निवास' अर्थ में अणादि प्रत्यय होते हैं । ११०५--तृतीयान्त से 'प्रोक्तार्थ' में अणादि प्रत्यय होते हैं । ११०६--पाठ्यन्त से 'इदम्' अर्थ में अणादि प्रत्यय होते हैं । इति शैषिकाः ।
अथ प्राग्दीव्यतीयाः ११०७ -विकार अर्थ में अणादि प्रत्यय होते हैं। (वा० अश्मन् शब्द की टि का लोप होता है विकार अर्थ में)
