________________
पूर्वकृदन्तम्
२३३
८२३ क्षायो मः ८।२। ५३ । क्षामः। ८२४ निष्ठायां सेटि ६ । ४ । ५२ । णेर्लोपः । 'भावितः । भाषितवान् । दृह-हिंसायाम् । ८२६ दृढः स्थूल-बलयोः ७ । २ । २० । स्थले बलवति च निपात्यते। ८२६ दधातेर्हिः ७।४ । ४२ । तादौ किति । उहितम् । ८२७दो दद्घोः ७।४।४६ । घुसंशकस्य दा इत्यस्य दद् स्यात् तादौ किति । चर्वम् । 'दत्तः। ८२८ लिटः कानवा ३ । २। १०६ । ८२६ कसुश्च ३ । २ । १०७ । लिटः कानच क्वसुश्च वा स्तः । तङानावात्मनेपदम् । 'चक्राणः ।
-भावितः णिजन्साद् 'भू' धातो: 'निष्ठे' ति 'क्त'-प्रत्यये 'भावित' इत्यत्र इटि 'निष्ठायां सेटि' इति गेलोपे प्रातिपदिकत्वेन विभक्तिकार्य सिध्यति रूपं 'भावितः' इति । २-६८ः-दृह+त (:) इडमाये ढस्व-धत्व-ष्टुत्व-उलोपाः। ३-हितम्-'या' धातोः 'क्त' प्रत्यये 'दधातेहिः' इति पादेशे प्रातिपादिकत्वेन विभक्तिकायें 'हितम्' इति रूपम् । ४-दत्तः–'दा' धातोः 'निष्ठे' ति कप्रत्यये 'दो दद्घोः' इत्यनेन 'दा' इत्यस्य दक्षादेशे वर्वे विभक्तिकायें 'दत्तः' इति रूपम् । ५-कानचो लिटस्थानिकत्वाद् द्वित्वा दिकम्, चकृ + पान (:).क्र णत्वम् ।
८२३- धातु से परे निष्ठा के त को म होता है। ८२८-सेट निष्ठा परे रहते णि का लोप होता है। ८२५-स्थूल और बलवान् अर्थ में दृढ़ शब्द निपातन से सिद्ध होता है। ८२६-धा धातु को हिआदेश होता है वादि कित् परे रहते । ८२७-घुसंशक दा धातु को दद् आदेश होता है तादि कित् परे रहते । ८२८-लिट के स्थान में कानच होता है। ८२६-लिट के स्थान में क्व मु प्रत्यय होता है।
