________________
२३२
लघुसिद्धान्तकौमुद्याम् ८१७ संयोगादेरातो धातोर्यण्वतः ८।२। ४३ । निष्ठातस्य नः स्यात् । द्राणः । ग्लानः। ८१८ ल्वादिभ्यः ८ ।२।४४ ।
एकविंशतेह्लादिभ्यः प्राग्वत् । लूनः । ज्याधातुः । अहिज्येति सम्बसारणम् ।
८१६ हलः ६।४।२। अगावयवाद्धलः परं यत् सम्प्रसारणं तदन्तस्य दीर्घः । जीनः । ८२० श्रोदितश्च ८ । २ । ४५ । भुजो-भुग्नः । टुओश्चि-"उच्छूनः । ८२१ शुषः कः ८।२। ५१ । निष्ठातस्य कः । शुष्कः। ८२२ पचों वः८।२ । ५२ । पक्वः । क्षे हर्षक्षये।
१-संयोगादेरादन्तात् यणवतो घातोनिष्ठातकारस्य नकारः, इत्यर्थः । २-निष्ठातकारस्य मत्वम् । ३-जीन:-'ज्या' धातोः निष्ठे' ति क्तप्रत्यये 'संयोगादेरातोधातो' रितिनवे 'अहि-ज्येति सम्प्रसारणे पूर्वरूपे 'हलः' इति दीघे सिध्यति रूपं 'जोनः' इति । ४-मोदितश्च धातोनिष्ठातकारस्य. नत्वमित्यर्थः । ५-उद्-शिव +त (6), यबादित्वात्सम्प्रसारणम् , इकारस्य च 'सम्प्रसारणाच' इति पूर्वरूपम, 'हलः' इति दोषी । श्वोदितः' इति इडभावः 'उच्छूनः' । ६-शुष्कः-शुष् ' धातोः क्तप्रत्यये 'शुषः क' इति तस्य ककारे प्रातिपदिकत्वेन विभक्तिकार्य 'शुष्कः' इति रूपम् ७-पक्वः'पचु पातोः 'निष्ठे' ति सूत्रेण 'क्त' प्रत्यये 'पचो वः' इति: तकारस्य वत्वे प्रातिपदिकत्वेन विभक्तिकायें 'पक्वः' इति रूपम् ।
८१७-संयोगादि यण्वान् श्रादन्त धातु से परे निष्ठा के त को न होता है। ८१८-इक्कीस लूजादियों से परे निष्ठा के त को न होता है। ८१६-अङ्ग के अवयव इल से परे जो संप्रसारण, तदन्त को दीर्घ होता है। ८२०-अोदित् धातु से परे निष्ठा के त को न होता है। ८२१-शुष धातु से परे निष्ठा के त को क होता है। २२-पच धातु से परे निष्ठा के त को व होता है।
