________________
२०८
लघुसिद्धान्तकौमुद्याम् उक्तविषये 'काम्यच् स्यात् । पुत्रमात्मन इच्छति-पुत्रकाम्यति । पुत्रकाम्यिता।
७२६ उपमानादाचारे ३ । १ । १० । उपमानात् कर्मणः सुबन्तादाचारेऽर्थे क्यच् । पुत्रमिवाचरति-पुत्रीयति छात्रम् । विष्णूयति द्विजम् । (सर्वप्रातिपदिकेभ्यः क्विव्वा वक्तव्यः)। (२७४) अतो गुणे। कृष्ण इव पाचरति कृष्णति । स्व इवाचरति स्वति । "सस्वौं।
७२७ अनुनासिकस्य विझलोः क्ङिति ६ । ४ । १५ ।
अनुनासिकान्तस्योपधाया दीर्घः स्यात् क्यौ झलादौ च विङति । इदमिवाचरति = इदामति । राजेव = राजानति । पन्था इव = पथीनति । क्यचि सुपो लुकि 'नः क्ये' इति नान्तस्येव पदत्वनियमेनात्र पदत्वाभावाद् जश्त्वाभावे 'समिध्य' इत्यस्माल लुटि तिपि तस्य डादेशे तासि इटि ‘समिध्यइता' इत्यत्र 'क्यस्य विभाषा' इति यलोपे 'प्रतं लोपः' इति अल्लोपे 'अल्लोपस्य स्थानिवत्त्वात लघूपधगुणाभावे सिध्यति रूपं 'समिधिता' इति ।
___-उच्चारणसामर्थ्यात्कस्य नेत्वम् । २-विष्णूमिवाचरति । प्रकृत्सावधातुकयोरिति दीर्घः । ३-अयं विप प्राचारेऽर्थे, कत्तरि उपमानवाचकाद् भवति । ४-कृष्णति-कृष्ण इव प्राचरतीति विग्रहे प्रथमान्तात् कृष्णशब्दात् 'सर्वप्रातिपादिकेभ्यः किव्वा वक्तव्यः' इति विपि सुपो लुकि क्विपश्चापि सर्वापहरे 'कृष्ण' इत्यस्य धातुत्वे लटि तिपि शपि अनुबन्धलोपे पररूपे सिध्यति रूप 'कृष्णति' इति । ५-लि 'प्रचो ठिणति' इति वृद्धौ ‘ात प्रौ णल' इति औत्वम् ६ इदामति-इदमिवाचरतीति विग्रहे प्रथमान्तादिदम-शब्दात् 'सर्वप्रातिपदिकेभ्यः' इत्याविना विपि सुपो लुकि विपश्चापि सर्वापहारे 'इंदम्' इत्यस्य धातुत्वालाट तिपि शपि 'अनुनासिकस्य विझलोः' इत्युपधादीर्घ सिध्यति रूपम् 'इदामति' इति । ए 'राजानति' 'पथीनती' त्यादयः । ७२६-उपमानवाचक कर्मसंज्ञक सुबन्त से प्राचार अर्थ में क्यच होता है।
• वा०-प्रातिपदिक मात्र से स्विप होता है विकल्प से आचार अर्थ में ।) ६२७-अनुनासिकान्त की उपधा को दीर्घ होता है क्वि और झलादि कित् ङित् परे रहते ।
