________________
तिङन्ते भ्वादयः
१४१ दीप्तावभिप्रीतौ च । ८ । घुट परिवर्तने । ६ । शुभ दीप्तौ । १० । क्षुभ संचलने । ११ । णभ तुभ हिंसायाम् । १३ । स्रंसु भ्रंसु ध्वंसु अवलंसने । १६ । ध्वंसु गतौ च ।१७। सन्भु विश्वासे ।१८। वृतु वर्तने।१६। वर्तते 'ववृते । वर्तिता।
५३६ वृधः म्यसनोः १ । ३ । १२ । वृतादिभ्यः पञ्चभ्यो वा परस्मैपदं स्यात् स्ये सनि च । ५४० न वृद्भ्यश्चतुभ्यः ७ । २ । ५६ ।
वृतु-वृधुश्रधु-स्यन्दुभ्यः सकारादेरार्धधातुकस्येण न स्यात् 'तङानयोरभावे । वय॑ति, वर्तिष्यते । वर्तताम् । अवर्तत । वर्तेत । वर्तिपीष्ट । अवर्तिष्ट । अवयत्, अवर्तिप्यत । दद दाने । २० । ददते । ५४१ न शन-दद-वादि-गुणानाम् ६ । ४ । १२६ ।
शसेर्ददेर्वकारादीनां गुणशब्देन विहितो योऽकारस्तस्य च एत्वाभ्यासलोपौ न। "दददे । दददाते। ददादिरे । ददिता । ददिष्यते । ददताम् । अददत् । ददेत । ददिषीष्ट । अददिष्ट । अददिप्यत । त्रपूष् लज्जायाम् । २१ । अपते । ___१-'ऋदुपधेभ्यो लिटः कित्वं गुणात्पूर्वविप्रतिषेधेन' इति कित्वान्न गुणः । २-यत्र तङ प्रानश्च (आत्मनेपदं ) न स्यात् । अर्थात् परस्मैपदादिकं स्यात् । ३'वृतु' धातुपर्यन्तोऽयं हा तादिगणः, तेन पक्षे अवृतत्-'वृत्' धातोर्लुङि युद्भ्यो लुङि' इति वैकल्पिके परस्मैपदे लस्य तिपि मध्ये च्लौ, ग्ले: 'पुषादीति' अङि अटि 'अ वृत् प्रत्' ङित्वात् 'पुगते' ति गुणाभावे सिध्यति रूपम् 'प्रवृतत्' इति । पक्षे प्रात्मनेपदे 'प्रवतिष्ट' इति ४-पेचे' इत्यत्र अकारस्य गुणत्वेऽपि, गुणशब्देन विहितत्वाऽभावाद् एत्वाऽभ्यास-लोपनिषेठो न । 'शशरतुः पपरतुः' इत्यादौ गुणशब्देन विहितत्वाद् एत्वाभ्यासलोपनिषेवः प्रवर्तते । :.-दददे-'दद' धातोलिटि लस्य तकारादेशे द्वित्वेभ्यासकायें तकारस्यैशादेशे 'द ददए' इति स्थितौ एत्वेऽभ्यासलोपे च प्राप्ते 'न शस-दद-वादिगुणानाम्' इत्यनेन तन्निषेधे सिध्यति रूपं दददे' इति ।
५३६-पाँच वृतादियों से परस्मैपद विकल्प से होता है स्य, सन् परे रहते।
५४०-ऋतु-वृधु-धु-स्यन्दू धातुओं से परे सकारादि आर्धधातुक को इट् नहीं होता तङ् और पान के अभाव में ।
५४१-शस् दद् और वकारादि धातुओं को और गुण शब्द से विहित श्रकार को एत्व नहीं होता और अभ्यास का लोप नहीं होता।
