________________
(१२)
श्री प्रश्नोत्तर भालनमावा. નિજ રા, અને જે નિજાથી પરંપરાઓ પણ મોક્ષની પ્રાપ્તિને સંભવન હોય અથવા જે નિર્જરા કર્મક્ષય થાઓ એમ બુદ્ધિ પૂર્વકની ન હોય તે અનામનિર્જરા, એમ સકામ-અકામનિર્જરાનો मर्थ २६ श छे. 'सह कामेण मोक्षाभिलाषेण वर्तते इति स. कामा, तद्विपरीतावकामा' (भारनी छापूर्वनिय તે સકામ અને તેથી વિપરીત હોય તે અકામ) આ પ્રમાણે શ્રી તવાઈ–વેગશાસ્ત્ર વિગેરેમાં નિજાનું નિરૂપણ કરેલું હોવાથી મિથ્યાષ્ટિસાસ્વાદન અને મિશ્રમાં પ્રાય: સકામોનજરાનો સંભવ નથી, ત્યાં અકામ નિર્જરા વિશેષ હોય છે. અને સમ્પષ્ટિ વિગેરે ઉપરિતન સવ ગુણસ્થાનમાં સકામનિજ રાજ હાય એમ સમજી શકાય છે; પરંતુ ન્યાયાચાર્ય ન્યા૦ વિ૦ ઉ૦ શ્રીમદ્દ યશોવિજયજી महासेश्रो धर्मपरोक्षा' अन्यमा निश18२ विवयन तां કેઈક મિથ્યાષ્ટિને પણ સકામનિર્જરા હોવાનું જણાવેલ છે, તે २प्रभारी:
'यत्तूच्यते केनचिदकामनिर्जराङ्गत्वान्न मिथ्यादृशां किमपि कृत्यमनुमोदनीयमिति तदसत्, मिथ्यादृशामपि प्रकृतिभद्रकत्वादिगुणवतां 'कर्मक्षयो मे भूयाद्' इतीच्छया स्वयोग्यशीलतपःप्रभृतिसदनुष्ठानकारिणां सकामनिर्गराऽनपायात् । x x x x । न च वाच्यं । ज्ञेया सकामा यमिनामकामा वन्यदेहिनाम् ' इत्यनेन योगशास्त्रस्य बनना. न्तेरण यतीनामेव सकामा निर्जरा सिध्यति, मिथ्यादृशां तु कर्मक्षयाद्यर्थ तपःकप्टं तन्वतामप्यकामवेति । 'ज्ञेया सकामा यमिनाम् ' इत्यादिवचनस्योत्कृष्टसकामनिर्जरास्वामिकथनपरवाद्, उत्कृष्टा हि सकामनिर्जरा तेषामेव भवेदिति । अन्यथा देशविरतसम्यग्दृशां चाकामनिर्जरव प्राप्नोति, नेपामपि यमिशब्दाऽव्यपदेश्यत्त्वेन विशेपाऽभावात्.। न चैतदिगम्, तस्मादेतद्वचनमुत्कृष्टसकामनिर्जराधिकारिकथनपरमिति न दोपः ॥इत्यादि।
ભાવાર્થ –કોઈ એમ કહે છે કે –“અકામનિજ રાનું અંગ હોવાથી મિથ્યાદષ્ટિનું કઈ પણ કાર્ય અનુદના કરવા લાયક