________________
કોઈ જ કિંમત નહિ? મેં કરેલા ક્રોધ અને કષાયો બધાં ફોગટ નીવડયા? આ ચીજવસ્તુઓ પરના જાલિમ રાગને કારણે તો મારે કેટલાયની સાથે વેર થયા. છતાં આ ચીજવસ્તુઓને મારા પર કોઇ જ પ્રેમ નહિ ? મારી કોઇ જ કદર નહિ? મૃત્યુ એક દિન મારી બધી મહેનત પર પાણી ફેરવી નાંખશે ? ડોકટરોની પેનલ પણ હાથ ખંખેરી નાંખશે ? મારી કરોડોની એસ્ટેટ પણ મને નહિ બચાવી શકે ? હું હાલતો થઇશ ત્યારે મારી નાણાંની કોથળીઓ કબાટમાંથી મને વળાવવા બહાર પણ નહિ નીકળે? મારી પત્ની પણ ઘરનાં આંગણેથી આગળ નહિ વધે ? વહાલા ગણેલા સ્વજનો પણ સ્મશાનને જ મને છેલ્લી અલવિદા કરીને પાછા વળી જશે? બધા જ સ્વાર્થી? બધું જ નકામું? મારું કોઇ જ નહિ ? ખરેખર હું નિરાધાર? ખરેખર હું નિરાશ્રિત? હું સાવ શરણહીન? મારું કોઇ શરણ નહિ? તો મારે કોનો આધાર? હું કોના ચરણ પકડું? હું કોના શરણે જાઉં ? મારો કોણ આધાર?
આવી એક વેદનાનો હૃદયના ખૂણામાંથી પ્રસવ થાય છે. આ વેદના એક સમ્યક્વેદના છે. આ પીડા કલ્યાણપીડા છે. આવી પીડામાંથી જ અનાથીમુનિનો પ્રાદુર્ભાવ થયો હતો. સનતચક્રવર્તીને છ ખંડનાં સામ્રાજ્યનો ત્યાગ કરવાનું સામર્થ્ય આ વેદનાએ જ આપ્યું હતું ને ? શ્રેષ્ઠીપુત્ર જંબુ અને પ્રચંડ પુણ્યાધિપતિ શાલિભદ્રને આ વેદના જ સ્પર્શી હતી ને ? અશરણતાનું ભાન થાય તે પછી શરણની શોધ આરંભાય છે. અનાથપણાનો બોધ ‘નાથ' ની શોધ કરવા પ્રેરે છે.
શરણ તે આપી શકે જેને કોઇ શરણની જરૂર ન હોય. નિર્ભયતા તે આપી શકે જેને કોઇ ભય ન હોય. મારી દશા જંગલમાં ભૂલા પડેલા પેલા મુસાફર જેવી છે. તે જંગલમાં ભૂલો પડ્યો અને ચોરોએ તેને લૂંટી લીધો. તેની આંખો પર પાટા બાંધીને ચોરોએ તેને જંગલમાં એકલો છોડી દીધો. ચારે બાજુથી જંગલી પ્રાણીઓની ગર્જના કાને પડવાથી તે ભયથી
હ્રદયકંપ ૫૦