________________
બેડરૂમમાં ડનલોપની જાડી ગાદી ઉપર પણ પડખાં ફેરવનારો શ્રીમંત સુખી? નવરો પડે ત્યારે ભજનિયા ગાઈને મસ્તી માણનારો ખેડૂત સુખી કે ટી.વી. ની સીરિયલો જોઈને મૂડ લાવવાનો નિષ્ફળ પ્રયત્ન કરનાર શહેરી સુખી? રોટલા અને ગોળથી ભરપેટ જમી લેનારો ગામડાનો ગોવાળ સુખી કે અનેકવિધ વાનગીઓના થાળ સામે પણ ભૂખ માટે ટળવળતો શ્રીમંત સુખી?
સામગ્રીઓ સાથે માનવીનો પ્રેમ એક તરફી છે. આ વન-વે ટ્રાફિકમાં ચૈતન્યનું ઘોર અપમાન છે. ચેતન જડને ખૂબ ઈચ્છ, ખૂબ સાચવે, તેની ખૂબ ચાપલુસી કરે પણ જડને ચેતનની કોઈ પરવા નથી. ઘડિયાળ ખોટવાઈ જાય ત્યારે માલિક ડિસ્ટર્બ થઈ જાય છે પણ માલિક માંદો પડે ત્યારે ઘડિયાલ બેચેન બનતી નથી. અરે, માલિક મરી જાય ત્યારે પણ ઘડિયાળને સેંકડ, કાંટો બે મિનિટનું મૌન પણ પાળતો નથી. જમીનના ટુકડા ખાતર માણસ ઝગડે પણ પોતાનો માલિક નક્કી કરવા માટે બે ખેતરો ક્યારેય કોર્ટે જતા નથી. કાચનાં કપ-રકાબી ફૂટે ત્યારે માણસ ગ્લાન બને છે, માણસ મરે ત્યારે શો-કેસમાં કપ-રકાબીઓ કોઈ શોકસભા ભરીને શ્રદ્ધાંજલિ અર્પિત કરતી નથી. જડની સારવારમાંથી માણસ ઊંચો આવતો નથી અને જડને તો માણસની કોઈ જ દરકાર નથી. પ્રખ્યાત અભિનેત્રી સોફિયા લોરેન ઈટલીના ફિલ્મ ડિરેક્ટર વિટોરિયે દક્ષિકા પાસે ધ્રુસકે ધ્રુસકે રડી. કારણ કે તેનું ઝવેરાત ચોરાઈ ગયું હતું. ત્યારે તે ડિરેક્ટરે તેને આશ્વાસન આપતા કહ્યું “જે ચીજ તારા માટે ક્યારેય રડી ન શકે, તે ચીજ માટે તારે ક્યારેય રડવું નહિ.”
ચેતન જડ મળતા હસે છે, જડને કાજે દુશ્મનો ઊભા કરે છે. આ જડ પદાર્થો ચેતનની કોઈ જાતની નોંધ પણ લેતા નથી. જીવોના પરસ્પરનાં સંઘર્ષ, ઝગડા, યુદ્ધો, વૈર વગેરેનું કારણ મોટેભાગે જડ પદાર્થો જ હોય છે. જડ પદાર્થો પ્રત્યે માનવીની આંધળી ઘેલછા મટી જાય તો દુનિયાના પટ ઉપરથી ઘણી કોર્ટો, કેદખાનાં અને પોલીસથાણાં ભૂંસાઈ જાય. જડનાં રાગે જીવોની જુદાઈ સર્જી છે. માનવી-માનવી વચ્ચેનાં અંતર
હૃદયકંપ છે ૩૯