________________
દૂધપાકના સ્વાદની કલ્પના ન આવે તેમ સામગ્રી વગર જ પ્રાપ્ત થતા નિરપેક્ષ સ્વયંભૂ સુખની કલ્પના આવવી મુશ્કેલ છે. અરે, મોક્ષના સુખની વાત તો જવા દો, પણ “સામગ્રી વધુ તેમ સુખ વધુ'નાં સૂત્રમાં શ્રદ્ધા ધરાવનારો માનવી સંતોષનાં મહાન સુખની કલ્પના પણ કરી શકે તેમ નથી.
ચીજ-વસ્તુઓના ખડકલા ઉપરથી સુખની માત્રા નક્કી કરનારાઓની જમાત ઈર્ષા'નાં રોગથી ગ્રસ્ત બને તે બહુ સ્વાભાવિક છે. પાંચ કરોડની સંપત્તિ પણ સુખ ત્યારે આપી શકે જો પડોશી અથવા કોઈ નજીકનો સગો સાત કરોડની સંપત્તિનો માલિક ન હોય તો. મારે ૨૦૦૦ સ્કવેર ફીટનો વિશાળ ફલેટ જોઈએ તેટલી જ ઈચ્છા હોત તો કામ પતી જાત પણ સાથે બીજાના ફલેટ તેનાથી ઘણા નાના જોઈએ, તે ઈચ્છા પણ સાથે જોડાયેલી
ત્રણ હજારની કિંમતનું સુંદર સેલું પહેરવાની દેરાણીને મજા ત્યારે જ આવે છે, જો જેઠાણીની સાડી તેનાથી ઉતરતી કક્ષાની હોય. કેરી ખાવાની મજા તો ત્યારે જ ઘણા માને છે કે સીઝનની પહેલી કેરી બિલ્ડીંગમાં સૌથી પહેલાં પોતાના ઘરે આવી હોય. સીઝનની પહેલી કેરીના
છોતરાં ગોટલા બધાની નજરે ચડે તે રીતે નાંખવામાં ઘણાં અહં પોષાયાનો તુચ્છ આનંદ માણી લેતા હોય છે.
સુખને સામગ્રીનું ઓશિયાળું બનાવીને માનવી સામગ્રીઓની વધુને વધુ પરાધીનતા વહોરી રહ્યો છે. રોટલા અને છાશથી જે ભૂખ દૂર ભાગે તેને માટે ૨૫ વાનગીઓની પ્લેટની અપેક્ષા રાખનાર વ્યક્તિ નાહકની પરાધીનતા સ્વીકારી રહ્યો છે.
રશિયાનો મહાન વિચારક ગોક અમેરિકાની પ્રથમ મુલાકાતે ગયો ત્યારે વિકાસ અને મનોરંજની અઢળક સામગ્રી જોઈએ તેણે પોતાનો અભિપ્રાય જણાવ્યો હતો કે “જે દેશને મનોરંજન માટે આટલા બધા સાધનો વસાવવા પડ્યા, એ દેશ કેટલો દુઃખી હશે!” પથ્થરની શિલા ઉપર પણ નિરાંતે ઘસઘસાટ ઊંઘી શકનાર મજૂર સુખી કે એરકન્ડિશન્ડ
હૃદયકંપ છે ૩૮
