________________
નયનરમ્ય હોય છે અને ચીરિયા પાડીને જીભે અડાડો તો સ્વાદ પણ મધુર હોય છે. પણ, તાળવે પહોંચતાની સાથે રામ રમાડી દે તેવું તે કાતિલ વિષમય હોય છે. તેના બાહ્ય સોહામણા અને લલચામણા સ્વરૂપથી અંજાઈ જાય તે ખાવાની લાલચ રોકી ન શકે અને ખાવા જતા પ્રાણ ગુમાવી દે. પણ તેના બિહામણા સ્વરૂપનું જેને જ્ઞાન અને ભાન હોય તે મોટા અનર્થથી બચી જાય. જગતના સ્નેહસંબંધો બહારથી ખૂબ સુંદર લાગતા હોય તો પણ મોટે ભાગે સ્વાર્થના ગુમડાથી ગંધાઈ ઊઠેલા છે. કોઈની સાથે સ્નેહપૂર્ણ મમતા બાંધ્યા પછી જ્યારે તે સ્વાર્થનું ગુમડું વકરે છે અને ફૂટે ત્યારે તેની પીડા અસહ્ય હોય છે.
જે દીકરાની કારકિર્દી ઉજ્જવળ બને તે માટે બાપાએ માથે મોટું દેવું કર્યું કે પોતાનું મકાન વેચીને ભણાવ્યો-ગણાવ્યો તે દીકરો ભાણીગાણીને આત્મનિર્ભર બને ત્યારે મા-બાપને ઘરડાઘરમાં ધકેલી દે તેવું આ સંસારમાં નથી બનતું ? જે પોતાની પત્નીને ખાતર પ્રાણ પાથરી દેવા તૈયાર હતો તે જ પત્ની પરપુરુષમાં આસક્ત બની પતિનું કાસળ કઢાવી નાંખે તે આ દુનિયામાં જોવા નથી મળતું જે મિત્ર પાસે પોતાના જીવનનો આખો એક્સ-રે ખુલ્લો કર્યો હતો તે મિત્ર બ્લેકમેઈલ કરે તેવી દગાબાજી આ જગતમાં અસંભવ છે? ભાઈ ભાઈની સામે કોર્ટે ચડે તે આ દુનિયાની સંભવિત ઘટના નથી ? સ્વજન-પરિજનો સાથે ગાઢ મમતા બાંધે છે તેને હૃદયમાં ઊંચી અપેક્ષા ઊભી થાય છે. સ્વાર્થવશ કોઈ સ્વજન દગો દે છે, વેગળા થાય છે, સામે પડે છે ત્યારે લોહીનાં આંસુ પડે છે, ખૂણે બેસીને રડવાનો વારો આવે છે. જગતનાં સ્નેહીઓ મોટે ભાગે સ્વાર્થના સગા છે. ઘરડાઘરો, ઘોડીયાઘરો, છૂટાછેડાનાં કિસ્સાઓ, કોર્ટમાં સગાં ભાઈઓ વચ્ચે ચાલતા ખટલાઓ, દહેજની સમસ્યાઓ, દરેકનાં પોતપોતાના સ્વતંત્ર બેન્કનાં ખાતાંઓ વગેરે શું સૂચવે છે ?
સ્વજનોનાં સગપણ સ્વાર્થકેન્દ્રિત છે તે સમજાયું ત્યારે વાલીયો લૂંટફાટ છોડીને ઋષિ વાલ્મિકી બન્યો. મગધસમ્રાટ શ્રેણિકને પુત્ર કોણીકે કેદમાં પૂરીને હંટરોના માર માર્યા હતા. ચૂલણીરાણીને સ્વાર્થનું ગુમડું વકર્યું
હદયકંપ ૬ ૨૮