________________
રાખવાની કળા આવા વિરલ દંપતી જ કેળવી શકે. આ કળા કેળવવાનો ઉપાય છે-મમતા ઓગાળો. સંયોગો અને સામગ્રીની ક્ષણિકતા અને વિનાશિતતાનો વિચાર મમતાને મારવા ઘણો ઉપયોગી છે. ટ્રેનની દસ કલાકની મુસાફરીમાં બાજુમાં બેઠેલા પેસેન્જરો સાથે ઓળખાણ અને વાતચીત થાય છે. પણ, તે મુસાફર દસ કલાકની દોસ્તી બાદ કોઈ સ્ટેશને ઊતરીને છૂટા પડે છે ત્યારે મનમાં કોઈ શોક કે ગ્લાનિ ઉદ્ભવતા નથી. કારણ કે, આ તો માત્ર થોડા કલાકના સહયાત્રી છે તે ખ્યાલ અને ખાત્રીના કારણે તેમનો પરિચય થાય છે પણ ગાઢ મમતા બંધાતી નથી. તે જ વિચારણા પુત્ર, પત્ની અને પરિવારના વિષયમાં પણ મુખ્ય કરાય તો મમતાના કોચલામાં બંધાવવાનું અટકે. ટ્રેનનો મુસાફર દસ કલાકનો સહયાત્રી છે તો પુત્ર, પત્ની આદિ ૨૦, ૫૦ કે ૬૦ વર્ષના સહયાત્રી છે. પ્રત્યેક સ્નેહી અને સ્વજનની જીવનયાત્રાના માત્ર સહયાત્રી મુસાફર તરીકેની ઓળખાણ કેળવવાથી દુઃખફલક મમતાના બંધનથી ઉગરી શકાય છે. ફાઈવસ્ટાર હોટલમાં કે આલીશાન ધર્મશાળામાં બે દિવસ રોકાય કે બાર દિવસ રોકાય, કોઈને ગાઢ મમતા તેના પ્રત્યે નથી. તેથી, જે હોટલમાં પોતે કોઈ વાર ઊતરેલો તે બોમ્બ બ્લાસ્ટમાં ધરાશાયી થયાના સમાચાર સાંભળવા મળે તો પણ કોઈને ભારે આઘાતના સંકલેશ થતા નથી. પોતાના ૨૫ લાખના ફ્લેટને પણ એક ધર્મશાળા કે હોટલનો રૂમ માનીને તેમાં રહેવામાં આવે તો ફ્લેટ પ્રત્યે મમતા ક્યાંથી થાય ?
સ્વજનને સહયાત્રી માનો. મકાનને મુસાફરખાનું માનો. સંપત્તિને પરાઈ થાપણ માનો. શરીરને ભાડાનું ઘર માનો. કુટુંબને પંખીડાનો માળો માનો.
મમતામુક્ત બનવા આવું એક સમજણનું મંદિર બનાવી તેમાં મનને વસાવવું પડશે.
કિંપાકના ફળની સુવાસ અત્યંત મનોહર હોય છે, તેનો વર્ણ પણ હૃદયકંપ २७
