________________
વાસ્તવિકતા છે. નજરે દેખાતું પ્રત્યક્ષ સત્ય છે. છતાં જેટલા પૈસા વધુ તેટલો માણસ વધારે સુખી તેવા એક મોટા ભ્રમમાં માનવી જીવી રહ્યો છે. ગામ કે શહેરના સુખી માણસોનાં નામ કોઈને પણ પૂછવામાં આવે તો તરત જ શ્રીમંત માણસોના નામ ગણાવી દેવા સહુ ટેવાયેલા છે. જે શ્રીમંતને ગોળી લીધા વિના ભૂખ લાગતી નથી, ગોળી લીધા વિના ખાધેલું પચતું નથી અને ગોળી લીધા વિના રાત્રે ઊંઘ આવતી નથી, તેને “સુખી’ નું લેબલ લગાવતા સમાજ પર “પૈસા” નામની ચીજે કેટલું વશીકરણ કર્યું છે તે સમજી શકાય તેવું છે.
કોઈ માણસ જીવનનિર્વાહ પૂરતું સારી રીતે કમાઈ લેતો હોય તેને સમાજ “ખાધેપીધે સુખી' કહે છે અને જે લાખો-કરોડોનો માલિક છે તેને “પૈસે-ટકે સુખી' કહે છે. વાત સાવ સાચી છે. પૈસે-ટકે સુખી છે તે બિચારો ખાધેપીધે ઘણો દુઃખી છે. શાંતિથી સમયસર ખાઈ ન શકનારા શ્રીમંતો બિચારા છે, દયાપાત્ર છે.
એક નિર્ધન ભગતની ઝૂંપડીમાં રાત્રે ચોર પેઠો. ભગત ઝૂંપડીમાં જમીન ઉપર ઘસઘસાટ ઊંઘતા હતા. ચોરે ચોરીની વસ્તુઓની ગાંસડી બાંધવા નીચે ચાદર પાથરી અને ચોરી માટે હાથ ફેરવ્યો. અભરાઈ ખાલી હતી, ભંડકીયામાં કાંઈ નહોતું, પેટી-પટારા તો હતા જ નહિ. કાંઈ ન મળતા નિરાશ થઈને પાછા ફરવા માટે પાથરેલી ચાદર લેવા નીચે નજર કરી તો ખબર પડી કે, પેલા ભગત પડખું ફેરવતા આ ચાદર પર સૂઈ ગયા હતા. ચોરીનો તો કાંઈ માલ ન મળ્યો, પોતાની ચાદર પણ ગઈ, ઝૂંપડીમાંથી બહાર નીકળતા જરા અવાજ થયો અને ભગત જાગી ગયા. જાગેલા ભગતે બૂમ બાડી : “અલ્યા, ભાઈ કોણ છે? બારણું વાસીને જજો.” ત્યારે ચોરે જવાબ આપ્યો : “ભગત, બારણું ઉઘાડું ભલે રહ્યું. સૂવાની ચાદર મળી તેમ મારા જેવો બીજો કોક અહીં ભૂલો પડશે તો ઓઢવાનું પણ આપી જશે.
હૃદયકંપ છે ૧૦