________________
બૉમ્બ અને બંદૂકની પાશવી તાકાતો ઉપર માનવી આખો ને આખો ફૂટી મરે છે. પ્રભુ ગૌતમ એક એવું વ્યક્તિત્વ છે, જેણે અતુલ બળથી કોઈને ડામ્યા તો નથી, ડરાવ્યા પણ નથી અને તે બળ ઉપર મુસ્તાક બનીને કોઈને લલકાર્યા પણ નથી. અરે! હાથમાં મસલનો ગોટલો બતાવીને કોઈને પોતાના બળનો ઈશારો પણ આપ્યો નથી !
પ્રભુ ગૌતમ! વીર્યાન્તરાય કર્મના પ્રબળ ક્ષયોપશમથી તથા સંઘયણનામકર્મ વગેરેના ઉદયથી આપને આ અતુલ બળ મળ્યું. પરંતુ બળને ગોપવી રાખવાનું કે બળના ફાંકા નહિ મારવાનું બળ આપની પાસે ક્યાંથી આવ્યું ? પ્રભુ ગૌતમનો સઘળો જ્ઞાનાવરણીયાદિ કર્મનો ક્ષયોપશમ તથા નામકર્માદિનો ઉદય મોહનીયકર્મના ક્ષયોપશમથી અનુવિદ્ધ (યુક્ત) હતો.
પાંચમું મદસ્થાન છે - શ્રુત! ત્રિપદીમાંથી દ્વાદશાંગીનું સર્જન કરનારા એ શ્રુતસર્જક હતા. ત્રિપદીના નાનકડા બીજમાંથી પુષ્કળ શ્રુતરાશિની નિષ્પત્તિ કરનાર એ શ્રુતકૃષક હતા. અંતઃમુહૂર્તમાં ચૌદ પૂર્વનો સ્વાધ્યાય કરનાર એ પૂર્વધર મહર્ષિ હતા. સર્વાક્ષ૨-સન્નિપાતિ જેવી વિશિષ્ટ લબ્ધિઓના ધારક હતા.
જનમાનસની સામાન્યથી એ ખાસિયત રહી છે કે, માણસ હંમેશાં પોતાનાં અજ્ઞાનને છુપાવતાં છુપાવતાં જ્ઞાની અને પંડિત હોવાનો ડોળ અને દંભ કરતો રહે છે. માણસ પાંડિત્યને પ્રદર્શનની ચીજ બનાવતો આવ્યો છે. ત્યારે પ્રભુ ગૌતમ એક એવી વિભૂતિ છે, જે ૫૨મ જ્ઞાની હોવા છતાં સાવ બાળ અજ્ઞની જેમ પ્રભુના ચરણોમાં બેસે છે અને બે હાથની અંજલિ જોડી નત મસ્તકે પ્રભુની કૃપાધારા અને વાગ્ધારાને ઝીલે છે અને નીતરતી જિજ્ઞાસાથી પ્રભુને પ્રશ્ન પૂછે છે. આપણો તો પ્રશ્ન પણ ઘણી વાર જિજ્ઞાસાના પેટમાંથી નહિ, પણ અહંકારના ઉદરમાંથી પ્રસવેલો હોય છે. * ગૌતમ ગૌષ્ઠિ ૪૫
