________________
એByeProductનું પરિચાયક પદ છે.
આપણી નજર બાય પ્રોડક્ટ પર કદાચ વધુ ઠરતી હશે, પણ ‘પ્રોડક્ટ’ વગર ‘બાયપ્રોડક્ટ' ક્યાંથી હોય? રૂની અવગણના કરીને કપાસિયા ખાતર કોણ જિનિંગ ફેક્ટરી ખોલે?
સાધના એ Process છે. શુદ્ધિ એ Product છે. પુણ્ય એ Bye-Product છે. સાધક તો સાધનાથી જ કૃતાર્થતા અનુભવે છે. પ્રોડક્ટ અને બાયપ્રોડક્ટ તો તેને સહજ સંપ્રાપ્ત થાય છે. એટલે આમ જોઈએ તો સર્વારિષ્ટપ્રરાય એ એક જ પર્યાપ્ત છે. આપણે પ્રભુ ગૌતમ - જેવું આલંબન પામી સર્વારિષ્ટના નાશની સાધનામાં વેગ લાવીએ.
હમણાં એક પ્રવચનસભામાં પ્રશ્ન પૂછયો : “ગૌતમને વિવિધ લબ્ધિઓમાંથી તમારે એકની પસંદગી કરવાની હોય તો કઈ લબ્ધિ પસંદ કરો?' સભામાંથી જવાબ મળ્યો: ‘વિનયની લબ્ધિ.'
મેં બીજો પ્રશ્ન પૂછ્યો : “ચમત્કૃતિપૂર્ણ બીજી બધી લબ્ધિઓ છોડીને વિનયની લબ્ધિ પસંદ કરવાનું કાંઈ કારણ?”
એક ભાઈએ નિખાલસતાથી જવાબ આપ્યો : 'વિનયની લબ્ધિ આવે તો તેનાથી બીજી બધી લબ્ધિઓ ખેંચાઈ આવે ને?'
આમ તો વિનય એ સાધના છે, લબ્ધિ નથી. પણ, ગૌતમસ્વામીના કિસ્સામાં તેમનો વિનય જાણે સાધનાસ્વરૂપ નહિ પણ, લબ્ધિસ્વરૂપ હતો. જે કરવી પડે તે સાધના અને થઈ જાય તે લબ્ધિીપ્રભુગૌતમને વિનય આચરવોનહોતો પડતો, આચરાઈ જતો હતો.
પેલા ભાઈનો જવાબ હતો : ‘અમારે વિનયલબ્ધિ એટલા માટે જોઈએ કે તેનાથી બધી લબ્ધિઓ ખેચાઈ આવે.
મને મનમાં થયું : વિનય એ તો પારસમણિ છે. જેનો સ્પર્શ પામતાની સાથે લોહખંડ સુવર્ણ બને છે. વિનયગુણનો સ્પર્શ થતાં જે કાંઈ
A૩૮ગૌતમ ગોષ્ઠિ
–
