________________
૪૪
પ.પૂજ્ય દેવચંદ્રજી મહારાજ વિરચિત વિચારધારા ઘણી જ બદલાઈ જાય છે વિચારધારા કેવી બદલાય છે? તે સમજાવે છે.
પુણ્યનો ઉદય હોય કે પાપનો ઉદય હોય પરંતુ તે બન્ને પૌગલિકભાવો છે. તેમાંનું એક પણ સ્વરૂપ મારું નથી. તેમાંની એક લોખંડની બેડી છે તો બીજી સોનાની બેડી છે. એક પદાર્થ જેમ આત્મામાં દ્વેષ ઉત્પન્ન કરે છે. તેમ બીજો પદાર્થ આ જ આત્મામાં રાગ ઉત્પન્ન કરે છે તો જે નિમિત્ત બને અને રાગને કરતાં હોય આ જીવને કર્મોના બંધનથી ફસાવતાં હોય તેને સારાં છે ઉપાદેય છે. આમ કેમ કહેવાય અને આમ કેમ મનાય? તેથી આત્માર્થી જીવને બન્ને ભાવો હેય છે.
ચક્રવર્તીપણાનો પુણ્યોદય હોય કે ભીખારીપણાનો પાપોદય હોય પરંતુ આ બન્ને ભાવો પૌદ્ગલિકભાવો છે આ ભાવોની પ્રાપ્તિથી રાજી-નારાજી કેમ થવાય? આ તો એક પ્રકારની બેડી છે. બંધન છે. પરભાવદશા છે આવું આ જીવને હવે ધીરે ધીરે સમજાય છે.
જેમ પાપથી આ જીવ દૂર ભાગે છે તેમ પુણ્યોદયજન્ય સુખસામગ્રીથી પણ આ જીવ દૂર ભાગે છે. પાપ જેમ પરભાવ છે. તેમ પુણ્યોદય તે પણ પરભાવદશા જ છે. બલ્ક વધારે વધારે મોહાન્ય કરનાર છે એટલે વિશેષે ત્યાજ્ય છે. આ જીવને આવું તત્ત્વ સમજાય છે. આ બન્ને ભાવો પરભાવદશા જ છે.
તથા પરભાવદશા હોતે છતે આ જીવને પરપદાર્થોની જ સોબત ગમે છે. સારું ઘર, સારું ધન, સારી સ્ત્રી, સારા અલંકારો, સારું રાજ્ય આ બધા પરભાવોની જ સોબત કરવા આ જીવ લલચાય છે. પરભાવની પ્રીતિ આ જ મોટો દુશમન છે.” દુષ્ટ એવો વિભાવસ્વભાવ જ છે.
