Page Text
________________
૧૩૭ प्रकृतिविकृतिभिन्नः शुद्धबोधस्वभावः ।
सदसदिदमशेषं भासयनिर्विशेषः । विलसति परमात्मा जाग्रदादिष्ववस्था
સ્વહમતિ સાક્ષાત્ સાક્ષિપે યુદ્ધ શરૂ૭ | શ્લોકનો ગુજરાતી પાઠ - પ્રકૃતિવિકૃતિભિન્નઃ શુદ્ધબોધસ્વભાવ:
સદસદિદમશેષ ભાસયક્સિર્વિશેષઃ | વિલસતિ પરમાત્મા જાગ્રદાદિષ્યવસ્થા
| સ્વહમહમિતિ સાક્ષાત્ સાક્ષિરૂપેણ બુદ્ધઃ | ૧૩૭ |
શ્લોકનો ગદ્ય અન્વય - પ્રતિવિધિન્ન: શુદ્ધોધqમાવઃ, સત સત, इदं अशेषं भासयन्, निर्विशेषः परमात्मा जाग्रदादिषु अवस्थासु अहं अहं इति વૃદ્ધઃ સાક્ષાત્ સાક્ષભૂપે વિતતિ II શરૂ૭ || આ શબ્દાર્થ:- મુખ્ય વાક્ય છે : પરમાત્મા વિતતિ ! - પરમાત્મા વિલસી રહ્યો છે, શોભી રહ્યો છે, પ્રકાશી રહ્યો છે. આ પરમાત્મા કેવો છે? એનાં વિશેષણો, એક પછી એક, આ પ્રમાણે છેઃ (૧) પ્રવૃતિવિભિન્ન પ્રવૃતિ એટલે જગતનું મૂળ કારણ; વિકૃતિ એટલે એ જ “પ્રકૃતિનાં કાર્યો”, “મહત' જગત વગેરે એના વિકારો; મિત્ર, - એનાથી વિલક્ષણ, જૂદો, અસંગ, ન્યારો; “પ્રકૃતિ અને વિકૃતિ એ બંનેથી ભિન્ન; (૨) શુદ્ધબોધસ્વમાવડ; ગોધ એટલે જ્ઞાન; શુદ્ધ જ્ઞાન વરૂપ; (૩) સત્ સત્ રૂટું મોજું પાય; એટલે ઇન્દ્રિયગ્રાહ્ય એવું સત’ (વ્યક્ત) અને આકાશ વગેરે અનુમેય એવું “અસત'; અશેષ એટલે સઘળું, સર્વ, બધું, સમગ્ર; રૂદ્ર એટલે “આ' (વિશ્વ); પાયન – પ્રકાશિત કરતો, આભાસિત કરતો: “સંત” અને “અસત’ એવાં આ સમસ્ત વિશ્વને પ્રકાશિત કરતો; (૪) નિર્વિશેષ: એટલે નામ, રૂપ વગેરે કશી પણ વિશેષતા, - Speciality, Pequliarity, Distinction, – વિનાનો, (૫) ના પ્રત્-દિ-અવસ્થાનું “મટું માં” તિ (અનુમૂયમ:) – જાગ્રત, સ્વમ, સુષુપ્તિ, – એ ત્રણેય અવસ્થાઓમાં “હું - હું” એવાં સંવેદન-રૂપે અનુભવાતો; આ પરમાત્મા કયાં સ્વરૂપે વિલસી રહ્યો છે ? યુદ્ધ સાક્ષાત્ સક્ષમૂળ(વિનંતિ) I – બુદ્ધિનાં સાક્ષાત્ સાક્ષીનાં સ્વરૂપમાં, એ રૂપે, તે વિલસી રહ્યો છે. (૧૩૭)
અનુવાદ :- “પ્રકૃતિ અને તેના વિકારોથી ભિન્ન, શુદ્ધ જ્ઞાનસ્વરૂપ, “સ” અને “અસ” એવાં આ સમગ્ર(વિશ્વ)ને પ્રકાશિત કરી રહેલો, નિર્વિશેષ એવો આ
વિવેકચૂડામણિ | ૨૬૫
| SR No. | 006075 |
| Book Title | Vivek Chudamani |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jayanand L Dave |
| Publisher | Pravin Prakashan |
| Publication Year | 2002 |
| Total Pages | 1182 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 25 MB |