________________
બીઉપદેશસહસ્ત્રી--ગવબંધ.
७७
सर्वानर्थबीजभूता । इत्युक्तो गुरुरुवाच । अनर्थबीजभूतां चोन्मथ्याऽध्यारोपणां जानीषे माकार्षीस्तहिं । नैव भगवन् शक्नोमि न कर्तुम् । अन्येन केनचित्प्रयुक्तोऽहं न स्वतंत्र इति ॥ १२ ॥
सभ वाये। शिष्य ४ छ:-"नेहुँ सिधातમાત્ર [ હોઉં તે ] તેથી મારા અચેતનપણથી પરાર્થપણું [છે,] આથી શરીર અને આત્માને પરસ્પર અધ્યાસ માટે કરેલ नथी. वे दुमात्मा सघातथी श्रेष्ठ [ने] भिन्न [छु, अने] ચેતનરૂપણથી સ્વાર્થ [છું,] આથી ચેતનરૂપવાળા મેંજ સર્વ અનર્થના બીજભૂત આત્મામાં અધ્યારેપ કર્યો છે.” એમ કહેવાયેલા ગુરુ કહે છે: “જો અનર્થના બીજરૂપ અધ્યાસને [तु] मिथ्या त छ त। [तु ते] ४२." [शिष्य ४ छ:-] “हे भगवन् ![ ] नहि ४२वाने समर्थ थत नथीr. अन्य 3 प्रेरायसो हुवत नथी." ति. १२.
न तर्हि अचितिमत्त्वात्स्वार्थस्त्वं येन प्रयुक्तोऽस्वतंत्र: प्रवर्तस स चितिमान्स्वार्थ: संघात एव त्वं । यद्यचेतनोऽहं कथं सुखदुःखवेदनां भवदुक्तं च जानामि । गुरुवाच । किं सुखदुःखवेदनाया मदुक्ताच्चान्यस्त्वं किंवाऽनन्य एवेति । शिष्य उवाच । नाहं तावदनन्यः कस्माद्यस्मात्तदुभयं कर्मभूतं घटादिकमिव जानामि । यद्यनन्योऽहं तेन तदुभयं न जानीयां किंतु जानामि तस्मादन्यः सुखदुःखवेदना विक्रिया च स्वार्थैव प्राप्नोति त्वदुक्तं चानन्यस्वे ॥ १३ ॥