________________
૪.
શ્રીશાચાર્યનાં
દશ વર્ષના
શ્રુતિવર્ડ શામાટે સાધ્ય ને સાધનાદિના ભેદ કહેવાય છે ? અને ઉત્પત્તિ [તથા ] પ્રલય [ કહેવાય છે.? ] ” ઇતિ, ૨૯,
""
તેના સમાધાનમાં કહે છેઃ
अत्रोच्यते अविद्यावत उपपत्तेः शरीरादिभेदस्येष्टानिटयोगिनमात्मानं मन्यमानस्य साधनैरेवेष्टानिष्टप्रातिपरिहारोपायविवेकमजानत इष्टप्राप्ति वानिष्टपरिहारं चेच्छतः शनैस्तद्विषयमज्ञानं निवर्तयितुं शास्त्रम् ॥ ३० ॥
અહિં કહેવાય છે:-અવિધાવાળાને [તેના ] સંભવથી [શાસ્ત્રનુ` અપ્રમાણપત્રુ નથી. ] શરીરદિ ભેદ્યના પ્રિય ને અપ્રિયના સંબંધવાળા પોતાને માનનારને [તથા ] સાધનાવડેજ ઇષ્ટની પ્રાપ્તિ ને અપ્રિયની નિવૃત્તિના ઉપાયના વિવેકને નહિ જાણનારને [ અને ] પ્રિયની પ્રાપ્તિને અથવા અપ્રિયની નિવૃત્તિને ઇચ્છનારને શનૈઃ [શનૈઃ ] તેના વિષયરૂપ અજ્ઞાનને નિવૃત્ત કરવાને શાસ્ત્ર [છે. ]૩૦.
શાસ્ત્રનુ` સાધ્યસાધનાદિના ભેદના નિરૂપણમાં તાત્પર્યાં નથી એમ જણાવે છે:--
न साध्यसाधनादिभेदं विधत्तेऽनिष्टरूपः संसारो हिस इति । तद्भेददृष्टमेवाविद्यां संसारमूलमुन्मूलयत्युत्पत्तिप्रलयादेरेकत्वोपपत्तिदर्शनेन । अविद्यायामुन्मूलितायां श्रुतिस्मृतिन्यायेभ्यः अनंतरमबाह्यं सबाह्याभ्यंतरो ह्यजः सैंधव - घनवत्प्रज्ञानघन एवैकरस आत्मा आकाशवत्परिपूर्ण इत्यत्रैवैका प्रज्ञा प्रतिष्ठिता परमार्थदर्शिनो भवति न साध्यसा -