________________
૩૦૨
(છંદ-વસંતતિલકા) देहोऽयमन्नभवनोऽनमयस्तु कोश
श्चान्नेन जीवति विनश्यति तद् विहीनः । त्वक्चर्ममांसरुधिरास्थिपुरीषराशि
यं स्वयं भवितुमर्हति नित्यशुद्धः ॥१५६॥ अन्नभवनः = અન્નથી ઉત્પન્ન થયેલું अयम् = આ
= સ્થૂળ શરીર ત્રિમય: કોશઃ = અન્નમય કોશ છે
= (તે) અન્નથી जीवति = જીવતું રહે છે. ત૬ વિહીઃ વ = અને તેના વગર વિનશ્યતિ તુ = વિનાશ પામે છે. પરંતુ વ ર્ષ-માંસ-ધર–સ્થિ–પુરીષ-રાશિઃ = સૂક્ષ્મ ચામડી, ધૂળ
ચામડી, માંસ,લોહી, હાડકાં અને મળના સમૂહ(રૂપી) મયમ્ = આ (સ્થૂળ દેહ) સ્વયમ્ = પોતે નિત્યશુદ્ધ = નિત્યશુદ્ધ (આત્મા) ભવિતું ન મતિ = હોવાને યોગ્ય નથી.
પાચકોશવિવરણ
(લૉક ૧૫ થી ૨૧૨) પૂર્વે આત્માનાત્મવિવેક દ્વારા મુક્ત પુરુષ કોણ છે એવું સમજાવ્યું. બંધનથી મુક્ત થવા મુમુક્ષુને વિવેક જ કર્તવ્ય છે અને વિવેક દ્વારા જ દેહથી પોતાના આત્માને છૂટો પાડી, આત્મામાં સ્થિતિ કરવી જોઈએ તેવો સંદેશ અપાઈ ગયો. ત્યારબાદ આવો વિવેક કરવા માટે આત્માને