________________
સ્પષ્ટ થાય છે કે સુષુપ્તિનો જાણનારો, સાક્ષી કે દેષ્ટા આત્મા સિવાય અન્ય કોઈ હોઈ શકે નહીં. ઉપરાંત આત્માનો કદી અભાવ થતો નથી. તેથી સુષુપ્તિમાં પણ તે જ્ઞાનસ્વરૂપ આત્મા હોવો જ જોઈએ. આમ વિચારતાં સ્પષ્ટ થાય છે કે આત્મા જાગ્રત, સ્વપ્ન અને સુષુપ્તિ જેવી ત્રણે અવસ્થાનો સાક્ષી છે, જ્ઞાતા છે અને જ્ઞાનસ્વરૂપ પણ છે.
મહં-માયઃ
सर्वे विकाराः
(છંદ-ઉપજાતિ)
देहेन्द्रिय प्राणमनोऽहमादयः
વેહ-ફન્દ્રિયળ–મનઃ- - દેહ, ઇન્દ્રિયો, પ્રાણ, મન,
અહંકાર વગેરે
माया
सर्वे विकारा विषयाः सुखादयः ।
व्योमादिभूतान्यखिलं च विश्वमव्यक्तपर्यन्तमिदं ह्यनात्मा ॥ १२४॥
सुखादयः विषयाः
व्योमादि भूतानि च अव्यक्तपर्यन्तम्
इदं अखिलं विश्वम्
हि अनात्मा
=
महदादिदेहपर्यन्तम्
इदं सर्वं मायाकार्यम्
त्वम्
=
-૨૬૩
=
=
- સુખ-દુ:ખ વગેરે વિષયો
આકાશ વગેરે પાંચ મહાભૂતો અને
અવ્યક્ત સુધીનું
= આ સમસ્ત વિશ્વ
=
બધા વિકારો
=
- જડ(અનાત્મા) જ છે.
( છંદ-આર્યા)
माया मायाकार्यं सर्वं महदादिदेहपर्यन्तम् । असदिदमनात्मकं त्वं विद्धि मरुमरीचिकाकल्पम् ॥१२५॥
=
= માયા અને
મહત્તત્ત્વથી માંડીને સ્થૂળદેહ પર્યન્ત
= આ સઘળું માયાનું કાર્ય
તું
=
