________________
વિવેકચૂડામણિ
અભિમાની બુદ્ધિકલ્પિત અહંકાર વગેરે ઉપર ‘ હું’ પણાનું અભિમાન તુ... છેડી દે; અને પેાતાના આત્માને (ભૂત, વર્તમાન તથા ભવિષ્ય ) ત્રણે કાળમાં રહેનાર અને અખંડ જ્ઞાનસ્વરૂપ સમજી શાંતિ પામ. त्यजाभिमानं कुलगोत्रनामरूपाभमेष्वार्द्रशवाभितेषु । लिङ्गस्य धर्मानपि कर्तृतादिस्स्यक्त्वा भवाखण्डसुखस्वरूपः ॥ २९८ કુળ, ગેાત્ર, નામ, રૂપ અને આશ્રમ-એ બધાંનુ અભિમાન તું છેડી દે, કારણ કે એ તા તરતના મુદા જેવા શરીરને જ આધારે રહેલાં છે; તેમ જ કર્તાપણું અને ભાક્તાપણું વગેરે જે લિગશરીરના ધર્મો છે, અને પ છેડીને અખંડ સુખસ્વરૂપ થા.
co
અહંકાર સંસારનું મૂળ છે
सन्त्यन्ये प्रतिबंधाः पुंसः संसारहेतवो दृष्टाः । तेषामेकं मूलं प्रथमविकारो भवत्यहङ्कारः ॥ २९९ ॥ માણસને સંસારનાં કારણ બીજા અનેક અંધના જોવામાં આવ્યાં છે, એ બધાંનું એક મૂળ પહેલેા વિકાર અહંકાર જ છે ( કારણ કે ‘ હું પણું... ’ આવવાથી જ અજ્ઞાનનું જોર વધે છે).
यावत्स्यात्स्वस्य सम्बन्धोऽहङ्कारेण दुरात्मना । तावन्न लेशमात्रापि मुक्तिवार्ता विलक्षणा ॥ ३००॥ જ્યાં સુધી દુષ્ટ અહંકારના આત્માને સંબંધ છે, ત્યાં સુધી મુક્તિની અદ્ભુત વાત લેશમાત્ર પણ સંભવતી નથી. अहङ्कारग्रहान्मुक्तः स्वरूपमुपपद्यते ।
चन्द्रवद्विलः पूर्णः सदानन्दः स्वयंप्रभः ॥ ३०९ ॥ આત્મારૂપી ચંદ્રને અહંકારરૂપી રાહુએ ઘેરી લીધા છે; એનાથી છૂટ્યા પછી તે, ચંદ્રની જેમ નિર્મળ, પરિપૂર્ણુ,